YEREL RADYOLAR ZOR DURUMDA

Telif Hakkı: Kişinin her türlü fikri emeği ile meydana getirdiği ürünler üzerinde hukuken sağlanan haklardır. Eserler, insan hayatını yaşamaya değer kılan bir güvencedir. Buluşlar ve sanat eserlerini korunmasını sağlamak, dikkatle izlenmesi gereken bir Devlet görevidir. Devlet, buluşlar ve sanat eserlerinin korunması görevini yasal kurallar öngörmek suretiyle yerine getirecektir.

 Kültür yaşamını düzenleme görevinin devlet tarafından üstlenilmesi zorunluluğunun beş temel nedeni bulunmaktadır. Bunlar; Toplumsal Adalet Kültürel Gelişim Ekonomik Etken Manevi Neden Ulusal Saygınlık Teknolojideki hızlı gelişimdir.

Bunlar yasal düzenlemelerin gerekceleridir ve bu gerekceler haklı gerekcelerdir, öte yandan yerel radyolar kira, elektirik, ısınma başkaca büro giderleri, personel ücretleri için ödemek zorunda kaldıkları sabit giderlerin yanı sıra bir telif hakları konusunda güçlerinin çok üstünde ödemeler talep edilmektedir. Bu taleplerin neye göre belirlendigi konusunda ciddi sorunlar vardır. Neye göre belirlenirse adil bir belirleme olacaktır? Bu sorunun ceşitli cevapları vardır. a) Yayın alanı nufusu, b) Beyan edilen reklam gelirlerinin %4-5'i gibi her neyse… c) Dinlenme oranlarına göre gibi ölcülerle belirlenmesi geregi yoksa yerel radyoların kapanmayla yüz yüze olduğu aşikardır… Aslında acılan radyo sayısı ile kapanan radyo sayısı oranları bunu verebilir…

Kabaca hesap yapacak olsak: 20 bin lira sabit giderler olsa, 10 bin lirada telif hakları ödemiş olsa, bu radyonun en az maliyeti  30-40 lira arasındadır… Bunu bir iş olarak yapan kimse burada evine üç beş kuruş emek parası nasıl götürecektir. Telif hakları ödemesi için reklam gelirleri beyanı esas alınması daha adil görünmektedir.

“Fikri haklarda eser sahibi ile toplum, ulusal menfaatler ve dış dinamikler arasındaki dengeler esastır ve bu denge kurulduğu oranda fikri hukuk mevzuatı başarıya ulaşmış sayılır.” Bu ilke geregi de buna işaret etmek ve denge için her iki tarafında rızası, korunması geregine işaret edilmektedir. Mevcut durum da reklam gelirleri az olan yada olmayan ve ekonomik olarak bir kaynaga dayanmayan radyoları kapanmaya zorlamaktır ki… Her şeyi parası olanlara teslim etme kolaycılığı yarınlarda toplumumuza ciddi sorunlar yaşatacaktır. Sermaye sahipleri toplumu kuşatacaktır, bu nedenle yerel olanların, amatör ruhun yaşatılması gerekmektedir.

Yasa bazı istisnalar özngörnektedir, “Kamu Düzeni Düşüncesiyle / Genel Menfaat Düşüncesiyle / Kişilerin Hususi Menfaati Düşüncesiyle / Kopya ve neşir / Hükümete Tanınan Yetkiler” Bu ilkede de kamu düzenine işaret edilmektedir, kamu düzeni kültürel paylaşımlarla ve özümsemelerle saglanacagı da aşikardır, yerel olarak kültürel paylaşım olanakları sunan yerel radyoların bu amaç için de korunması gerekmektedir. Öncelikle yerel yönetimlerden, Belediyesi, Valiliği olmak üzere yerel radyolara sahip cıkmalarını… Sonra da Kültür Bakanlığımızın ve Ulaştırma Bakanlığımızın ortak olarak bir çalışmayla yarel radyoları bu zor durumdan kurtarmalarını bir vatandaş olarak rica ediyorum… Yerel müzik agırlık yayın yapan yerel radyoları dinliyorum…

İster sermayenin her şeyi kuşatmaması için, ister yerel kültürel paylaşımların yerel radyolar aracılığıyla yapıldığı için, isterseniz amatör ruhun yaşatılması için yerel radyoların korunması gerekli görülmektedir. Örnegin bu radyoların bazıların da, Cumaları Merkez camiden okunan hutbe bu yerel radyo aracılığıyla bütün yöreye ulaştırılmaktadır… Sadece bu paylaşım bile büyük bir hizmettir. Bu hizmetlerin devamı için bu radyoların korunması gerekmektedir, düşünce ve önerilerimle selam ve sevgilerimle…

Hüseyin Benek --- Mart 15 – www.vatandasfikri.com

Kaynak: http://www.telifhaklari.gov.tr/ana/sayfa.asp?id=394