SADECE KRİZ Mİ, VİRÜS MÜ SORUMLU? YA DA BUHRAN MI?
Bazı olaylar/sorunlar geliyorum diye işaret verir, mesela vücudumuz da bir rahatsızlık oldumu, ateşimiz artar, kalp atışlarımız artar, tansiyon yükselir degil mi? Biz anlarız bir yerde sorun vardır, bu anlayış üzerine önlemler almak için, işin uzmanı olan hekimlere baş vururuz, onların teşhisine ve tedavisine uyarız, verdiği ilaçları içeriz ki bu beladan kurtulabilelim... Ekonomi söz konusu olunca ne yaparız?
Biliyoruz ki ekonomi üretim, paylaşım, tüketim üzerinden mal ve hizmet, fayda üretme işidir, üretemiyorsak ihtiyaçlarımızı, isteklerimizi başkaları üzerinden karşılarız... Bu kısa vadede ve üretim amaçlı, üretinceye kadar olursa, ekonomik sorun az yaşanır... Nasıl olsa kredi buluyoruz der, sürekli aldığımız borç paralarla başkalarından mal ve hizmet almaya, bunları tüketmeye devam edersek... Bu aldığımız borçlar faiz ödemeleriyle birlikte daha da bize yük olmaz mı? Olur... Bu yük yıllarca üst üste binerse kriz olur, önlem alınmazsa, alınamazsa buhran olur.... Buhran demek nedir derseniz?
Biz hastsalandığımızda ayakta tedavi görürüz, fazla sorunumuz yok demektir, sorun daha büyükse yani hastalık krize neden olacak kadar vücudumuzu sarmışsa yataklı servise alırlar doktor ve hemşire gözetiminde tedavimiz devam eder... Buda yetmez ise, vucutta çok ciddi sorun var demektir, yogun bakıma alırlar bizi... İşte yogun bakımlık ekonomik soruna ise buhran derler... Bundan kurtuluş biraz daha zor olabilir...
Ekonomik sorunların tedavisi nedir, kriz ve buhran nasıl gelmişse, kendi üretimimize dayanmayan tüketimimiz, tükettikce bizi borç batağına sürükleyecek ve borçlar çevrilemez hale gelince, kiriz çıkacak, borçlanma oranı yüksekse, borç bulma sorunu daha derin olacak ve virüs için alınan önlemler birlşerek buhranla karşı karşıya kalmamıza neden olmuşsa... Aşmak, buhranın derinliğine göre 3-4/5-6 yıl sürebilir... Bu ara dönem vatandaşlar için yoksulluk demektir, bunun için sosyal yardımlar en düşük gelirli gruba aksatmadan verilmeli, kamu harcamlarıyla degil, piyasaya teşvik ve sosyal yardımlarla para arz edilmelidir... Devleti yönetenler için kriz tasarruf demektir, genelde ekonomik olarak güçlüuyüz havası verebilmek için harcamaları kısmak yerine artırmayı tercih ederler... Bunu ise mal ve hizmet alımlarıyla, ihalelerle yaparlar, bana göre krizlerin ana nednelerinden biri de aşırı ekonomik eşitsizliklerdir, bu kamu harcamaları ayrıcalıklı şirtkelerden mal ve hizmet almıyla eşitsizliği körüklemektedir... Son olarak kriz, buhran farkı üzerine duralım...
Ekonomi ısınmaya başladı, önlem alınmazsa ateş yükselir, kriz gelir serum takılmazsa, gerekli ilaçlar ( para, üretim için teşvik, imalat sanayine, tarıma, haayvancılığa teşvik ve vergi istisnaları) verilmezse, bu ateş ekonomide ki her sektörü etkiler, bu etki, ciddi yapısal reformlarla aşmak için harekete geçilmezse, buhran gelir, tüm sektörleri bogar... Krizden 3-4 defa daha derindir, bu ekonomik sorunları aşmak için toplum olarak ekonomik seferberlik ilan edilmesi gerekir... Önce alınacak önlemler, korunacak gruplar belirlenir, seferberliklerde tartışma bitmiş mücadele dönemi başlamıştır, umarım bu mücadele başlamıştır ve tez zamanda aşarız umuduyla, selam ve sevgilerimle...
Hüseyin Benek – vatandasfikri.com 13.6.2020
Kaynaklar
2* Mafi Egilmez - https://t24.com.tr/haber/mahfi-egilmez-yazdi-krizden-cikisin-anahtari,847205
|
