KONTROLSÜZ ALIŞ VERİŞ (tüketimcilik)
Pazarlama, reklam için telefonlarımıza, bilgisayarlarımıza firmalar bağlantı atarak veya biz uygulamalar indirerek, alış verişler yapmaktayız. Bunu yaparken hem ihtiyaç sınırlarını aşıyor tüketimcilige ulaşıyoruz… Hem de ekonomik sınırlarımızı aşıyoruz, kontrolsüzlük aynı zaman da aşırılık da demektir… Bir şey merak ettiniz, yada arkadaşınız sordu, bir ürünün fiyatını, özelliğini araştırdınız, artık sürekli o ürün telefonunuzda ki, bilgisayarınızda ki uygulamalar aracılığıyla aşağı yukarı her marka ve model ürünü artık size göstermeye başlar… Bir, iki, on, yirmi, elli derken artık o ürüne ihtiyacımız olmazsa bile yavaş yavaş reklamların etkisiyle ihtiyacımız var hissi bizde uyanmaya başlar, bizde tam bu noktada kontrollü kaybederiz, o ürünü alırız… Oysa!
Herhangi bir ürün alırken bu ürün ne işime yarar, günde, haftada, ayda, yılda ne kadar sıklıkla kullanırım diye soru sormamız gerekmez mi? Gerekir ama algı yaratmak üzere reklamcılar, psikologlardan bile yardım alarak çalışıyorlar. Biz karşı çalışma olarak ne yapıyoruz, ne yazık ki, benim gibi 300-500 kişi hem kendimizi, hemde sizi uyarmaya çalışıyoruz, başarılı oluyormuyuz, bu biraz da sizin işin farkına varmanızla alakalı bir durumdur. Siz kontrolsüz alış veriş yapıyormusunuz, yapıyorsanız, yapıyorsak bunun bir ayağı kişisel maliyettir, diğer ayağı ise bir de ithal mal ise toplumsal ekonomik maliyetlerdir… Kişi ve toplum olarak kaybediyoruz demektir… Ülke olarak sürekli dış ticarette zarar ediyoruz son 15-20 yıllık zarar ne kadar biliyormuyuz, öğrenelim o zaman 20 yıla yakın bir zamanda bir trilyon doları aşan acık vermişiz, bunun sonucu dış borcumuzun nedeni dış açığımızdır… Biz vatandaşın kredi kartı borcunu inceleyelim mi?
Ben bir kişiyim ve toplumumuzda benim gibi 83 milyon vatandaş var bunların, yüz de onu, kontrolsüz alış veriş yapıyorsa, aşırı tüketim tuzağına düşüyorsak… 8.300.000 vatandaş eder, bunların kredi kartlarına borçları 8000 Liraysa 6, 889.000,000 Tl eder… Vatandaş olarak sadece kredi kartlarına bu kadar borcumuz oluşuyorsa… Bunlar tahmini rakamlardır ve bundan aşağıya olamaz yukarıya olacaktır borcumuz, biz netleştirmek için gidelim Google de bir arama yapalım ne çıkacak bakalım… Baktım bulduğumuz rakam bizim iyimser tahminimizden 16-17 kat daha fazla borç cıktı ve 116.7 milyar lira sadece kredi kartlarından kaynaklanan borçlarımızın olduğunu öğrendim… Daha tüketici kredileri, taşıt kredileri, ev kredileri derken borç batağına batmışız… Aynı şey özel sektörümüz için de geçerli, aynı şey kamu kurumları içinde geçerli… Küçük bir hatırlatmayla yazıyı bitirelim mi?
Ekonomi kaynak yaratma, yatırım, üretim pazarlama ve paylaşım işidir, kaynak nasıl yaratılır, ürettiğinizden az tüketerek tasarruf yaparak yaratılır, ee bizde hem hane halkı, hem özel sektör, hem kamu ekonomik kontrolsüzlük içindeyiz… Borçla yaşıyoruz, yani üretimimizden, gelirimizden daha fazla tüketiyoruz, bunun nedeni nedir derseniz kontrolsüz alış veriş, aşırı tüketim derim… Böyle nereye kadar devam eder ilk krize kadar, ee krizde geldi, salgın krizi körükledi, hala duramıyorsak, hala kargocuların biri gelip, biri gidiyorsa hanemize… Bu sürdürülemez bir ekonomik düzendir, bir yerde buğranla bizi sınırlandıracaktır, buğran nedir, toplumlar kişiler nasıl etkilenir… Bununla ilgili küçük bir araştırma yapmayı öneriyorum, başka bir şey daha öneriyorum…
Alacağımız ürünleri alamdan önce şu soruları sorun, bu ürün işlevsel mi, ne işime yarayacak, yarar derse, sorunun cevabı.. O zaman şu soruyu sorun bu ürün ekonomik mi, aynı ürün başka yerlerde kaç para, benzeri markaların fiyatları ne? Buradan da olumlu cevap alırsanız, şu soruyu da sorarak ürünü alıp almayacağınıza karar verin… Bu ürün estetik mi, yani güzel mi, ihtiyacın var, işlevsel, sık sık işine yarayacak, başka marke ve model ile kıyasladık fiyatı makul, güzel görüyor mu, dedik görünüyor… Ayrıca bu üründen evde var mı, var… Ne diyeyim kredi kartı borcunun asgarisini degilde, tamamını ödeyebiliyorsan al derim… Kendini kontrole edebilenlere selam ver sevgilerimi iletirim…
Hüseyin Benek – vatandasfikri.com – 10.1.2021
Kaynaklar
2* https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27nin_d%C4%B1%C5%9F_ticareti
|