SOSYAL GÜVENLİK (SGK Raporu)
Toplumlar, ta ilkel dönemden bu yana fertlerini hastalık, kaza bela, dogal afetler veya başka kabile saldırılarına karşı korurlar. Bir kabileye aidiyetiniz varsa o kabilenin imkanlarından yararlanırsınız.. Günümüz modern devletlerinde ise durum farklıdır. Sülale, Aşiret, Kabile, beylik, derebey gibi toplumsal düzenden sonra modern devlet ve vatandaş ilişkisi başladı…
Hangi dine, millete ait olmandan çok hangi ülkenin vatandaşınız diye sorulur ona göre degerlendirilirsiniz.. Örnegin Türk olup Almanya vatandaşı, Türk olup Bulgaristan vatandaşı olunabilir, hatta bazıları çifte vatandaş bile olabiliyor.. Dönelim vatandaşlarımızın sosyal güvenlik durumuna, sosyal güvenliğimiz güvenli mi? Önce bilgi sonra bu bilgiler üzerine düşünce çıkarımız olsun ki, sallama be abi demeyin..
· Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesiyle 2 milyon 250 bin kişi emekli olacak ve toplam emekli sayısı 15,3 milyona ulaşacak. 27 mlyon kayıtlı sigortalı var, bunların 2 milyonuna yakını aktif olmadığına göre 25 aktif sigortalı varsa, 25 milyon bölü 15 milyon dediğimiz de kaba çalışan başına kaç emekli düşüyor bunu öğrenmiş oluruz… emekli başına 1.66 çalışan düşüyor, bu şu demek 1,00 emekli var 1,66 çalışanımız var.. Başka ülkelerde durum nedir derseniz bakalım… Almanya nüfusu kaç, emekli sayısı kaş ona bakarak düşünce edinmiş olalım..
· 2023 yılı başı itibarıyla Almanya'nın nüfusu 84 milyon 300 bin iken Federal İstatistik Dairesi verilerine göre çalışan sayısının 2030’da 45-50 milyon civarındaymış… Türkiyede 84 milyon artı 7-8 milyon da sıgınmacı 90 milyon, nüfusa göre çalışan sayısı ise 27 milyon, Almanların yarısından fazlası çalışıyor bizi ise %30-33 civarında çalışıyor gözüküyoruz… Buna rağmen orada emekli olma yaşı 65 civarındayken bize neden 40-45 civarında? Orada emekli başına 4-5 çalışan düşerken bizde 1,66 düşüyor nedenini araştırmalıyız, yoksa sosyal güvenlik sistemi ülkemize büyük yük oluşturur, batar diyecegim ama batmaz, sadece kötü işler…
· Başka bir sorun ise ücretlendirme adaletsizliği örnegin sen 11.000 gün pirim yatırdın, ben 9.000 gün pirim yatırdım, dolayısıyla bu kadar katkımız oldu sosyal güvenlik havuzuna… Başka biri de 3600 gün yatırdı, bunun katkısı benim üçte birim kadar, çok yatıran arkadaşın dörtte birine yakın… 11.000 gün yatıran 12.000, TL, ben 9.500 TL, benim üçte birim kadar pirim yatıran ise 7500 TL maaş alıyor bu ücretlendirme ne kadar adil, ne kadar insaflı? Çalışma bakanı, bu işten sorumlu bürokratlardan ricam bu adil olmayan ücretlendirme üzerine çözüm üretmeleridir.
Durum bu başka bir bilgi ise şu, 2023 yılının ilk altı ayında sosyal güvenlik ve kamu personel harcamaları bütcenin yarısına ulaşmış 2007 de %4.15 olan kamu personelinin nüfusa oranı, 2023 de %5.91’e ulaşmış durumda… Dahası ortalama maaş özel sektörde 12-13 bin lira arasındayken kamuda 20-25 bin lira arasında… Bu maaş durumuna özel okul öğretmeni kamu öğretmeni, farkından bakabilirsiniz… Devlet kurum satıyor, personeli artıyor, devlet hizmet için taşeronlarla personel ihalesine çıkıyor, bir çok işini özel sektör eliyle hallediyor buna rağmen personel sayısı artıyor… Durum vahim, son olarak…
Çalışma hayatına nereden bakarsak bakalım zor bir ortam, kamu çalışanları iyi durumda, onlarında içinde adaletsizlikler var olsada.. Sosyal güvelik kurumumuz ciddi yük oluyor, kar etmesi beklenmez ama hiç olmazsa yükü az olsun beklenir degil mi? Örnegin 2022 yılın 225 milyar TL sosyal güvenlik için ekstra bir maliyet çıkmış, bu EYT ile dahada fazla olacaktır bu yıl… Kısacası seçim kazanmak için Merkez bankasının, Sosyal Güvenlik Kurumunun, Bütçenin hepsi normal işleyişinde işlemedi, seçim ekonomisi sanki olağanüstü hal uygulamasına döndü. Kurumlarımıza, toplamda ülkemize, sonuç olarak vatandaşımıza yazık ediyoruz. Bulgar parası Leva, on yılda bizim paramız karşısında on kere deger kazanıyorsa bunun nedeni üzerine.. Önce sorumlular, sonra biz vatandaşlar düşünmeliyiz, yoksa siyasilerin her yanlış kararının, vebalini, günahını, cezasını biz çekiyoruz.. Doğru bilgi üzere, doğru karar, daha iyi yaşama demektir, daha iyi yaşamak dilegiyle. Selam ve Sevgilerimle..
Hüseyin Benek – vatandasfikri.com – 22.6.2023
Kaynaklar
1* https://tr.euronews.com/2023/01/10/turkiyede-emekli-sayisi-istihdamdaki-iki-kisiye-bir-emekli-dusecek#:~:text=Sigortal%C4%B1%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fanlar%C4%B1n%20emeklilere%20oran%C4%B1%20ise,iki%20ki%C5%9Fiye%20bir%20emekli%20d%C3%BC%C5%9Fecek.
2* https://www.paraanaliz.com/2023/dunya-ekonomisi/almanya-emekli-sayisinin-artmasiyla-kaybolacak-is-gucu-acigini-turkiye-gibi-ulkelerden-karsilamak-istiyor-g-46053/
3* https://www.karar.com/yazarlar/ibrahim-kahveci/efendiler-1596796
4* https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/acigi-katlanan-sgk-iflasin-esiginde-7451022/
|