YETKİSİZLEŞTİRME

(Seçilen Kişilerin Yetkisizleştirilmesi)

Yetki nedir, kaynağı nedir, bir kişiye sorumluluk verilir de yetki verilmezse kişi nasıl sorumluluklarını yerine getirecek? Getirebilir mi?

Yetki: bir görevi, bir işi yasaların verdiği imkânlara göre, belli şartlarla yürütmeyi sağlayan hak, salahiyet, ehliyet ve liyakate dayanırsa gerçek, meşru yetki olur…

Sorumluluk (belirtme hâli sorumluluğu, çoğulu sorumluluklar) kişinin kendi davranışlarını veya kendi yetki alanına giren herhangi bir olayın sonuçlarını üstlenmesi, mesuliyet sahibi olunması halidir… Sorumlu tutulması için yetkili olması gerekir, yarın başarısızlık halinde beni sorumlu tutuyorsunuz ama yetkilerim o alanda yoktu, bu yanlış imar işinden bu nedenle be sorumsuzum, beni sorumlu tutamazsınız demez mi yetkisi azaltılan kişi…Yetkiyi kim, hangi makam verir? 

Atanmalarda hukuka, ehliyet ve liyakate, kanun ve yönetmeliği uygun olarak, yapılarak verilir. Seçimle verilir, demokrasilerde yasama meclisini, Cumhurbaşkanı ve yerel meclisleri, belediye başkanlarını vatandaşlar seçimle seçerek ülkeyi, şehri kendilerini temsilen yönetme yetkisi verirler… Genel iktidara yetki verilir, yerel belediye başkanlarına yetki verilir, bu yetkiler, siyasi, hukuki sorumluluklar doğurur… Bu konuyu biz son İstanbul Belediye Başkanının merkezi yönetim tarafından yetkilerinin bir bölünün alınarak Bakanlığa verilmesi hazırlıkları nedeniyle değerlendirelim istedik, bu yetkisizleştirme iki acıdan sorunludur…

Bir, halk bir kişiye yönetme yetkisi vermiş, en yakın adaya 800 bin oy fark atmış biri, isim ve parti kullanmak istemiyorum, sadece olayı anlamaya çalışıyorum.. Şehrin yöneticisi seçmek için bir seçim yapılıyor, bu seçimde bir aday seçiliyor, bu ne demektir? Şehri bu seçilen kişi yönetecek demektir, bu yönetme yetkisi genel iktidarın gücü kullanılarak başka bir kuruma devredilirse, bu seçilen yöneticiye ekonomik baskı yapılırsa, kendi yetkili olduğu alanda personel atama işleri, İmar yetkisi, denetim yetkileri elinden alınırsa… Bu kişiyi yetkilendirmiş oy verenlerin iradesini yok saymak degilmidir? Çok sık milli irade söylemini kullanan, bir o kadarda bu iradeyi kadük(düşürmek) hale getirmeye çalışan kim olursa olsun, demokrasiyi seven, seçimlerde seçtiği kişinin yetkilerinin yok edildiği gören vatandaş (Millet) seçtiği kişiyi etkisizleştiren kişi ve kuruma tepki gösterilmesi gerekmez mi?

Demokratik hukuk kuralları ve geleneği acısından baktığımızda da sorunlu gözüküyor, Örnek vermek gerekirse, TBMM de bir parti çoğunluk gücünü kullanarak Vatandaşın, (Milletin) seçtiği Cumhurbaşkanı’nın  yetkisini azaltacak karar alıyor.. Görünüş de mecliste milletin(vatandaşın) verdiği yetkiyi kullanıyor, ama burada sistem, rejim demokrasiyse, demokrasinin evrensel olarak bir kaidesi, kuralı, hukuku oluşmuşsa, vatandaş buna uyulacak diye oy vermişse, uyulmuyorsa, bu demokratik kurallara ve hukuka uymayan, kurum ve kişi yetkisiz olmasına rağmen, başka yetkileri nasıl kısar? Güçler ayrılığı anlayışı demokrasinin en az seçim kadar, demokratik meşruiyet acısından önemliyse ve biz bunun önemini toplum olarak daha henüz anlayamamışsak…

Belediye başkanı bizim partideyken kullanılan yetkiler, belediye başkanlığını bizim parti adayı kaybedince, dahası başka bir parti adayı kazanınca, bu yetkilerin seçilmiş kişinin elinden alınması, ne kadar ahlaki, ne kadar adaletli, ne kadar vicdani, ne kadar demokratik hukuk kurallarıyla değerlendirilince hukuki? Düşünülmesi gerekmez mi, o zaman bir hareket yapacağımız zaman, dikkat edeceğimiz şeyler olmalı…

 Bu yönetme yetkisini kim verdi, biz alabilir miyiz, alma şartları nasıl oluşur, nasıl bir hukuki yol izlenir? Son soru merkezi hükümet yetkisini kullanan iktidar partisinin adayı kazanmış olsaydı, yine bu imar yetkisi belediyeden alınarak, bakanlığa verilmeye kalkılır mıydı? Bu soruya, akla, vicdana, hukuk kurallarına, demokratik siyasal kaidelere, demokrasi içinde olduğumuzu unutmadan cevap verilmesini rica ediyor…  Ayrıca seçimden önce personel yığılmış olması, aşırı borç bırakılması, birde bunların yanına merkezi hükmet baskısı olursa ki, olduğu anlaşılıyor… Vatandaşların seçtiği bu kişiler yetkilerini kullanarak nasıl başarılı olacaklar? Biz toplum olarak yönetmek için seçilen kişilerin başarılı olmasını istiyoruz, onlarda farklı partilerden bile olsa birbirlerine yardımcı olmalılar ve başarıların istemeleri gerekmez mi? Demokratik siyasi kültür bunu gerektirir..

Demokrasi içinde, demokratik olmayan yol ve yöntemlere sapılmamasını yönetenlere, toplumumuza,  öneriyorum ve diliyorum ki, herkes yetki ve sorumluluğunu demokratik hukuk kuralları içinde kullansın bulunduğu alanda, kurumda vatandaşa hizmet etsin…  Böylece daha iyi bir TÜRKİYE DE yaşayalım, yaşamak dileğiyle, Selam ve Sevgilerimle…

Hüseyin Benek – 1.11.19 – vatandasfikri.com