TARİH ETKİLER

(Alzaymırlı Toplumlar)

Tarih nasıl etkiler, öyle veya böyle etkiler, biz tarihi nasıl etkileriz olumlu veya olumsuz etkileriz, bunun için tarih kişinin, toplumların genel de insanlığın ortak hafızasıdır derler… Hafızamızı kullanamadığımızda, bunama, alzaymır gibi hastalığa yakalan kişiler ne oluyorsa tarihini bilmeyen veya yanlış okuyan toplumlarda, tarih gösteriyor ki o oluyor, olacaktır… Yani bu tür hastalıklarda, kişinin zihinsel faaliyetleri kişinin tarihi olan anıları hakkında ona doğru bilgileri vermemektedir… Bizde tarihimizi iyi okumazsak toplum olarak alzaymır oluruz, o zaman ne olur, alzaymırlı kişilere ne oluyorsa bize de o, olur… Tarih bilincimizi kaybederiz… Nasıl tarih bizi etkiler diyorsak, yine kişi üzerinden hareket ederek tarihin etkilemesini anlamaya çalışalım mı?

Örnegin toplumsal hayatın içinde yaşayan kişi, toplumsal hayatın gereklerine göre davranmıyor, eğitilmiyor, meslek sahibi olmuyor, bilimsel çalışmalardan bir haber, ekonomik faaliyetlerde maliyet, fayda, kar, zarar gibi analizler yapmıyor… Kendisine iyi bir miras bırakılmamışsa… Ne geçmişte, dün, on yıl, 20 yıl önce yaşamış gibi, neden gelecekte 10-20 yıl sonra yaşayacak gibi davranmıyorsa…

İnsanlık tarihi de aynıdır, sadece daha geniş zaman dilimleriyle değerlendirdiğimizde, biraz daha dar olarak toplumumuzu değerlendirdiğimiz de aynı şeyleri yaptığımızı görmüyorsak… Ne kültürel, ne eğitimle, ne bilim, düşünce, ekonomik, teknik, teknolojik olarak toplumumuzun gelişim seyrini, mevcut durumunu izlemiyorsak.. Üzülerek ifade ediyorum alzaymırlı, yani bunamış bir toplum olmuşuz demektir… Biz isteyelim istemeyelim, biz bilelim bilmeyelim, toplum olarak geçmişte yaşadık, bir tarihimiz var, yine toplum olarak gelecekte yaşayacağız, geleceğe bir tarih bırakacağız… Eksik bırakılmış her şey şimdi bizi etkilediği gibi, eksik bıraktığımız her şey gelecekte toplum olarak bizim mirasçılarımızı da etkileyecektir…  Biz farkında olalım veya olmayalım geçmiş uzaklaşıyor, gelecek geliyorsa, bizde bunun içindeysek, ne yapmalıyız ki, geçmiş, an, gelecek bağını iyi kurabilelim… Bunun üzerine düşünmeliyiz, düşünmek için bilmeliyiz, bilmek için bilgilenmeliyiz ki, ister kişi, ister toplum olarak hangi yoldan hangi amaca doğru gittiğimizi planlayabilelim…

Tarihimizden uzaklaşırsak, anı yaşarken, sorunlu, eksik yaşarız, eksik yaşarken, gelen geleceğe iyi bir tarih bırakamayız…. Bizim bugün hikayelerle, masallarla, aşırı övgülerle kendimizi motive etmek, şımarmak için, atalarımızın yanlışlarını, başarısızlıklarını,  gizleyerek okuduğumuz tarihi gelecekte torunlarımız böyle okumayabilirler… Bize dua etmek yerine, kötü bir tarih, hayatın gerçeklerine ters, yanlışlarla dolu miras bırakırsak, beddua edebilirler… Bize düşen bizim zaman dilimizde ki sorumluluklarımızı yerine getirmektir, bunun için ne yapabiliriz dersek…

 İlk önce tarihi iyi okumlayız, bunu okurken neden sonuç ilişkisi içinde okumalıyız, bu olay neden olmuş, sonucu ne olmuş, bizi nasıl etkiliyor… Masallarla, efsanelerle, mitlerle, insanüstü tasvirlerle, yani bir edebiyat kitabı, bir şiir okur gibi tarih okunmaz, insanın doğasına uymayan abartılar hemen çıkarılır… Zamanın gerçeklerine ters ne varsa atılır, zamanımızın gerçekleri ancak böyle yakalanılır… Örnegin ekonomik tarih okuyoruz, örneğin askeri tarih okuyoruz, dini tarihimizi okuyoruz, düşünsel tarihimizi okuyoruz, teknik, teknolojik tarihimizi okuyoruz… Bunları amatörce okuyabiliriz, ama asıl işin uzmanları, bizim için okuyacak, bize tarihten tecrübeler, dersler çıkaracak ki… Bugünü, yani zamanımızı iyi okuyabilelim, yaşayabilelim geleceğe bize yakışan bir tarih bırakabilelim… Sadece bizi de okumayacağız, dünya toplumlarını okuyacağız ki, dünya da ne olmuş, ne oluyor, ne olacak, biz hangi noktadayız gibi kıyaslamalar yapabilecek kadar bir zihinsel dağarcığımız olacak ki…

Kişi, toplum, insanlık olarak, iyi izler bırakarak mı yaşıyoruz, yoksa gelecekte yaşayan insanlığa ne gibi sorunlar bırakıyoruz? Çevre sorunları mı bırakıyoruz? Ekonomik sorunlar mı bırakıyoruz? Ben yaşım itibarıyla 45-50 yılı hatırlıyorum ve nasıl derelerin akanlarının kirlendiğini, bazılarının kuruduğunu gördüm, bunu göller içinde söyleyebiliriz… Bunu iklimle ilgilenen kişiler ve kurumlar daha iyi görüyordur… Bu tespitlerini bizi, ülkeyi yönetenleri, insanlığı uyarmak için raporluyorlar mı? Yoksa tarihi okurken yaptığımız hataları gelecekte ki tarihi yaşarken ve yazarken de mi, yapıyoruz?  

İster tarihi gerçekler, ister günümüzün gerçekleri yaşanmıştır, yaşanmaktadır, bize düşen ise onları tabiatına göre okumaktır, okumak, öğrenmek, bilmek ve ona göre yaşamak dileğiyle… Selam ve Sevgilerimle…

 Hüseyin Benek – 13.1.19 – vatandasfikri.com