EŞİTSİZLİĞİN LANETİ 2

İnsanlık çatışmalarla, göçlerle eşitsizliğin lanetini yaşıyor diyebiliriz, bunu görmek için bu konu üzerine gelin hep beraber düşünelim mi?

Bu konuyla ilgili daha öncede birkaç yazı yazdım, bunun için bu başlığı eşitsizliğin Laneti’2 yaptım,   bu yazılardan birin de, sanırım 9 sene önce olsa gerek en zengin 140 ailenin mal ve serveti, dünya nüfusunun yarısının  mal ve servetine denkti, şimdi durum zenginlerin lehine, fakirlerin aleyhine gelişmiş, en zengin 26 ailenin mal ve serveti, en yoksul dünya nüfusunun yarısının mal ve servetine eşit bir mal ve serveti olduğuyla ilgiliydi.. Kaynakta o haberi de verdim merak edenler okusun diye… Bu kadar ekonomik eşitsizlik siyasal, sosyal, hukuksal ve insani eşitsizlikleri körüklüyor dünyada yaşanılan bazı sorunlar yaşanıyor… Örnegin şu haberle devam edelim…

“”Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), dünya genelinde mülteci sayısının Nisan ayı sonunda 120 milyona ulaştığını açıkladı.

Yeni veriler, savaş ve şiddetin küresel ölçekte tırmanması ve doğal afetlerin artmasıyla birlikte, ülkelerinden kaçan ya da kaçmak zorunda kalan insanların 2023 yılı sonunda 117,3 milyonu bulduğunu gösteriyor.

Kuruluş, bu yılın ilk dört ayında zorla yerinden edilme rakamlarının da eklenmesiyle bu sayının 120 milyona ulaştığını tahmin ediyor.

Bu rakam 2022 yılı sonuna kıyasla yüzde 8'lik bir artış anlamına geliyor ve 8,8 milyon kişinin eklenmesiyle kuruluşun kayıt tutmaya başlamasından bu yana en yüksek orana ulaştı. “” Bu insanlar evlerini, yurtlarını doğdukları yeri bırakarak neden başka yerlere, yabancı ellere göç ediyorlar hiç düşündünüz mü?

Birinci neden, kötü yönetimler, bunlar kendini düşünen, toplumlarını düşünmeyen otoriter yönetimlerdir.

İkinci neden ise kötü yönetimlere bağlı ekonomik ve sosyal sorunlar…

Üçüncü nende ise bence aynı kötü yönetimler gibi ekonomik eşitsizlikler diyebilirim.. Bu ekonomik eşitsizlikler sosyal ve siyasal eşitsizlikleri de besliyor… İster ülke içinde göç edenler, ister ülküler arası göçlerin nedenleri arasında en önemlisi güvenlik sorunu, ikincisi ise ekonomik sorunlar olarak ifade edilebilir… Şu araştırma eşitsizliğin hangi boyut olduğunun en iyi göstergesidir, eşitsizliğin göç üzerinde ki etkisi üzerine ciddi düşünülmelidir ve çözüm yolları bulunmalıdır..

“İngiliz yardım kuruluşu Oxfam'ın raporuna göre en zengin 26 kişinin toplam serveti dünya nüfusunun yarısının servetine eşit düşüyor. Oxfam'ın Forbes ve Credit Suisse'in verilerini kullanarak hazırladığı raporda dünyadaki gelir dağılımı adaletsizliğiyle ilgili çarpıcı sonuçlar yer alıyor. Rapora göre en zengin 26 kişinin serveti dünya üzerindeki 3.8 milyar insanın servetine denk düşüyor.”

Göç olayı dünya sorunu olarak karşımızda, ikinci sorun ise küresel ısınmaya dayalı olarak oluşacak göç, 120 milyona, kısa sürede bir 120 milyon daha eklemek demekki sorun dahada büyüyecek demektir.. Bir yanda milli geliri 50-60 bin dolar ülkeler, diger yanda milli geliri 500-600 dolar olan ülkeler oldukça eşitsizlikler sorunlar devam edecek, küresel ısınma sorunu daha da sorunları ve eşitsizlikleri tetikleyecek gibi, bu nedenle önlem alınması artık zorunlu hale gelmiştir. Eşitsizlikleri birde milli gelir üzerinden inceleyerek devam edelim,

Ülke Ekonomi        2013 Milli gelir ($)   2013 sıra  2023 Kişi başına milli gelir ($)     2023 Sıra

1*Somali                                           482      191             728                                            180

2* Kongo Cumhuriyeti 481            192         673                                                            181

3*Mozambik                                    673       186            630                                            182

4*Nijer                                              552     189             611                                             183

5*Malavi                                          447    193             578                                               184

6*Yemen                                        1519    153             541                                               185

7*Sudan                                        1463    156             537                                                 186

8*Madagaskar                               561       188             529                                               187

9*Orta Afrika Cumhuriyeti         380        194            514                                               188

10*Güney Sudan                         1337      164            486                                                   189

Türkiye                                    12,489        66         12,849                                                    72

Şimdi Milli Gelir De İlk On Ülkeye Bakalım Mı?

Ülke Ekonomi        2013 Milli gelir ($)   2013 sıra  2023 Kişi başına milli gelir ($)     2023 Sıra

Danimarka                   61,326                            7                        68,300                                   10

Macao                           84,834                            5                       69,080                                     9

Katar                            99,180                             3                       78,696                                     8

İzlanda                         50,100                            16                       79,998                                     7

ABD                              53,364                            10                       81,632                                     6

Singapur                    56,967                              9                       84,734                                     5

Norveç                     103,215                             2                         87,739                                    4

İsviçre                       87,874                             4                       100,413                                    3

İrlanda                     51,423                           14                       104,272                                    2

Lüksemburg         121,423                             1                       129,810                                    1

Bu en az milli geliri olan ülkeler ile en çok milli geliri olan ülkelere baktığımızda, başka sorunlarıda eklediğimizde bu en çok milli geliri olan ilk on ülkeye göç benim bile göç edesim geldi… En çok milli geliri olan Lüksemburg 129,810 Dolar ile en az geliri olan Somali’yi 728 dolar kıyasladığımız da arada 178 kat fark olduğunu görüyoruz, Somaliler tabiî ki Lüksemburg’a göç etmek için bütün yolları deneyecektir…

O zaman nasıl önlem alınır, nerede önlem alınır üzerine kısaca durarak devam edelim mi?

*Bir ekonomik gücü elinde bulunduran, ilk elli ülke ve ilk beşyüz şirket ve ülke artık bu kadar vahşi sömürüden acilen vazgeçilmelidir… Bu arada ki fark azaltıkca insnalar kendi ülklerinde yaşamak isteyeceklerdir…

*İkinci önlem ise dünya barışı için daha çok caba sarf etmektir, örnegin Türkiye de bulunan 6-7 milyon Suriyelinin ülkelerine dönmesini sağlamanın birinci yolu orada barışın sağlanmasıdır…

*Sonra oraya dönecek olan kişilerin insan haklarının garanti altına alınması, bu gibi ihlallerini siyasal amaçlarla degil insan hak ve onurunu koruma maksatlı önlerler alacak mekanizma oluşturulmalıdır…

*Ayrıca insanların doğdukları yerde temel insani ihtiyaçlara ulaşmasını sağlayacak ekonomik bir alt yapı oluşturulabilir…

*Küresel ısınmadan daha az etkilenmesi için en çok etkilenecek bölgelere özel su depolama, barajlar, sulama tesisleri yapılabilir… Bunun gibi onlarca önlem alınarak küresel ekonomik eşitsizlikler azaltılarak ülkeler arasında ki gelir milli gleir farkları azaltılmalıdır. Ayrıca iç göçleri engellemek içinde ülkeler bölgeler arası gelir farkları vergilerle, yatırımlarla azaltarak iç göçünde önüne geçebilirler… Bunun için daha çok sosyal demokrat ekonomik modele ihtiyaç duyulduğu ortadadır… Daha adil bir dünyada daha eşitlikci bir ekonomik modelde, daha barışcıl, daha mutluca yaşamak dilegiyle, Selam ve Sevgilerimle..

Hüseyin Benek –15.6.2024 – vatandasfikri.com

Kaynaklar

1*https://www.bbc.com/turkce/articles/cx88r7g5020o

2*https://tr.euronews.com/2019/01/21/en-zengin-26-kisi-dunya-nufusunun-yarisi-kadar-servete-sahip

3* https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/01/160117_oxfam_zengin

4* https://tr.euronews.com/2024/04/24/kisi-basina-milli-gelir-dunya-ortalamasindan-1500-dolar-ustte-olan-turkiye-500-dolar-geriy