PARA TAKİP SİSTEMİ

(((Para Nereden Geliyor, Nereye Gidiyor?)))

Toplumlar hissetsek de, hissetmesek de toplumsal yapılarını ekonomi üzerine kurarlar, bu ekonomik yapılanma birçok şeyi belirler… Kim üretecek, kim aracılık yapacak, kim tüketecek, vergi oranları ne olacak, daha çok kim vergi verecek, kim bilimsek çalışma yapacak, kim güvenliği sağlayacak, kim eğitecek, kim kararları verecek, kim yönetecek? İşte tüm bunlara rejim, sistem denir… Bu sistemlerin öncelikleri vardır,  bazıları sermayeyi, bazıları toplumun genelini, bazıları bir grubu önceler, önemser… Bu yazı da konumuz siyasal sistemler değil hangi siyasal sistem olursa olsun para takip sistemidir, yada bizim para takip sistemimiz var mı?  Var mıdır?

Örnegin ben emekliyim bir üretim ilişkisi içinde değilim tüketiciyim, siz hangi gruba giriyorsunuz, ya da toplumda üretenlerimiz mi fazla, tüketenlerimiz mi, veya ekonomik sistemimiz üretenlerimizi mi, koruyor tüketenlerimizi mi? İthalatta tarım ürünlerin de gümrük vergilerinin sıfırlanması, canlı hayvan ithalatı yapılması kimi desteklediğimize delalettir? Üretim olmazsa ne tüketilecek ve üretim olmazsa para nereden topluma gelecek, masal ve efsane olsa gökten beslenmemiz için sofralar inecek, paralar yağacak ama gerçek hayatta üretemezsek tüketemeyiz, tüketiyorsak da başkalarının parasıyla ve mallarıyla tüketiyoruz demektir. O zaman harcadığımız parayı takip edecek sistemimiz yok demektir, bence acilen kurmalıyız… Örnek vermek gerekirse…

Bankamatikten maaşımızı alıyoruz, ilk önce bu maaşa konu olan para nereden geliyor, üretimden mi, borçlanmadan mı? Biz üretmeden maaş alıyorsak, bu aldığımız para borçlanmayla ekonomik piyasamıza girmiştir demektir…  Ben üretmiyorsam ve tüketiyorsam, üstelikte ekonomik sınırlarımı aşacak kadar borçlanarak tüketiyorsam,  üretmeden bu tüketmenin maliyeti borçlanmaktır ki… Son 20 yıla yakın zamanda toplum olarak toplam da 330 milyar dolar borçlanmışız, bu arada 70-75 milyar dolarlık da fabrika, kurum, arsa satmışız… Bu ise üretmeden borç alarak toplam 400 milyar dolar harcamışız demektir… Bu harcadığımız paraları, borçları geri ödeyecek, üretecek bir yatırım yapmamışsak ki bana göre yapmadık…  Yaptığımız yatırımlar 10 katrilyonluk cami, 15-20 katrilyonluk yol, kamuya ve özel kişilere 20 katrilyonluk araba, 25-30 katrilyon kamu binası, 15-20 katrilyon cep telefonu, 15-20 milyar bilgisayar almışsak 30-35 katrilyonu enerji ithalatına vermişsek… Bunların neredeyse, tamamı aldığımız borçları ödememize yardım edecek yatırımlar degil… Bu borçları nasıl geri ödeyeceğiz, domates satarak mı,  gelen turistlerin bıraktığı dövizle mi? İşte baştan para takip sistemimiz yoksa… Bu para nereden geliyor, nereye gidiyor, gitmesi gereken yer neresi, gitmemesi gereken yer neresi gibi düşüncelerimiz yoksa… Ekonomik olarak sıkıntıya eninde sonunda gireceğiz, yöneticilerimiz girmeden çıktık diyorlar, önce girdiğimizi kabul etmediler, şimdi çıktığımızı kabul ediyorlar… Bir yere kadar da haklılar bizi psikolojik olarak rahatlatacaklar… Psikoloji ekonomi de kaçıncı etkendir?

Önce sermaye, yatırım için, sonra emek, sonra Pazar, arz, talep, tasarruf, yeni yatırımları görerek ekonomimize güven duyarsak… Böylece psikolojimiz de düzgün olacaktır… Bana göre güven varsa psikolojimiz düzgün olur, acaba biz önce kendi ekonomimize güveniyor muyuz? Gelir gider dengemiz nasıl, borçlanma oranımız nedir, borçlarımızı hangi gelirle ödeyeceğiz? Aynı şeyi para takip sistemi üzerinden düşününce, bunları görecek sistemdir…

Piyasada ne kadar para dolaşıyor, ne kadarı yabancı sermayeye ait, ne kadarı bizim ürettiğimiz mal ve ürüne ait para, yani ne kadarı yerli ve milli para? Yerli ve milli olmak için ne yapmak gerek?

 Almanya gibi davranmak gerek, 5-6 araba markası dünya genelinde ilk sıralarda, dayanıklı tüketim malları, iş makineleri dünya markaları atasın da başat… Sonuçta bizim dış ticarette verdiğimiz açığın 4-5 katı fazla veriyor… Yani borç almıyor, üstelikte mal ve ürün satarak dış ticaret fazlası vererek toplumlarının zenginliğine, zenginlik katıyor… Neden para takip sistemlerini kurmuşlar tıkır tıkır çalışıyor… Paramız nereden geliyor, nereye gidiyor, gitmiyor çünkü dış ticaret fazlaları var, sanırım 2017 yılında 300 milyar dolar dış ticaretleri fazla veriyor, kar ediyorlar… Biz ise o yıl 70-80 milyar dolar zarar ediyoruz, yani paramız yurt dışına çıkıyor, üstelikte bu para bizim değil borç aldığımız para… Tekrar olacak ama acilen para takip sistemi kuralım ve para nereden geliyor, nereye gidiyor görelim… Görmek dileğiyle, selam ve sevgilerimle…

Hüseyin Benek – 18.3.19 – vatandasfikri.com