ZAMLAR GELMEYE BAŞLADI

Ülke ve biz vatandaşların ekonomisinde sorunlar var, buna kimi resesyon (durgunluk) kimi enflasyon, kimi ekonomik sorun diyor, muhalefetten bazıları kriz dese de daha hükümet pek bunu dillendirmiyor…

Her ne varsa, bir şeyler var, bunu herkes kapalı acık dillendiriyor, asıl sorun 4-5 yıldır seçim ekonomisinden dolayı önlemlerin alınamaması idi….  Seçimler dönemi bitti yakın tarih de seçim yok, şimdi ne yapılabilir?

Zam yaparak piyasa rahatlar mı?

Bazı ürünlerin içinde ciddi vergiler var, bunların başlıcaları alkol, sıgara, mazot/benzin bunların içindeki vergiyi artırdığımızı düşünün… Ürünün nerdeyse tüm maliyeti kadar vergi konmuş olur ki bu vergilendirme mantığına da terstir… Zam yapılmasa firmalar rahatsız, zam yapılsa vatandaş rahatsız vergi düşse devlet rahatsız, öyle bir çözüm olacak ki, öyle bir denge hali olacak ki  kimse rahatsız olmayacak… Olabilir mi? Olabilir ama öyle bir niyet varsa… Vatandaşa zamlarla tasarruf yaptırıken, tasarruf yapmayan bir kurumlar zinciri var kamu kurumları… Fabriakalr yanarken kamu kurumların bu kadar şatafatlı olması, savurgan davranması aklada, ekonomiye de ters değil mi?

Saglık bakanlığını düşünün, kaç tane dükkan kiralamış neden, neymiş? 112 ambulansları görevlileri için kiralamış, her yerde merkez sağlık ocakları, devlet hastaneleri, hükümet konakları ve buralarda müsait yerler var mı var, buna rağmen bu kira savurganlığı neden? Sadece sağlık bakanlığı mı yok her kamu kurumu bunu yapıyor, sadece bina ve dükkan kirasında mı savurganlık mı yapılıyor, yok araç kiralanmasında da abarttıkça abartılıyor… Yıkılacak binalarda bile tadilatlar yapılıyor, bazı kamu binalarının son on yıllık tadilat maliyeti ile yeni bina bile yapılabilir…  Öte yandan devletin kurumlarına, küsmesinler diye eski politikacıların yüksek maaşlarla danışmanlar atanması savurganlık değil de nedir? Sürekli adliye sarayı ve hükümet konağı yapılması, yol, ibadethane yapılması fabrika yapılmaması işsizliğin neden olabilir mi? Bu kadar inşaata para ayırırsak, piyasada inşaatlar durduğunda durgunluk olmaz mı? Öte yandan devletin kurumlarının sayısı özelleştirmelerle azalmasına rağmen personel sayısının sürekli artması, devletin vatandaşa yükünü sürekli artırmaktadır… İşte ekonominin devlet tarafı böyle, birde vatandaş tarafına bakalım mı, o tarafta şöyle…

Gecen sene maaş zamlarının öncesi ve sonrası bazı şeyler oldu hissettiniz mi bilmiyorum, aynı şey bugünlerde yine oluyor..

Ücretlere zam yapılacağı zaman enflasyon küt diye düşük çıkıyor, mesela market enflasyonu %60-70 iken maaş zamları %20-25 oluyor… Şöyle düşünelim elektriğe zam gelecek ne zaman 1 Ocakta, bu zamlar hangi enflasyonu etkileyecek Ocak enflasyonunu, Şubatta açıklanacak, maaşlara neye göre zam yapılacak son altı ayın ortalaması ile bir altı ay geç zam alma işi ile karşı karşıyayız… Her neyse, birileri tasarruf yapacak, aslında zam demek bize zorunlu tasarruf yaptırmak demektir… İyide biz tasarruf yaparken bize hizmet için kurulmuş devletimiz, bize hizmet için alınmış kamu yöneticileri ve görevlileri yapmazsa ne olur? Benim gibi 3 milyon emekli tasarruf yapar, bir kamu yöneticisi yanlış bir kararla, çokta ihtiyaç olmayan kamu binası veya ibadethane yapar, o tasarrufu zayi eder… Oysa tasarruftaki maksat üretime neden olacak yatırımlar yapmaktır… Tasarruf edemezsek borçla yatırım yapmak zorunda kalırız, aldığımız borçlar faizli para demektir, bu aldığımız borçlarla üretecek yatırımlar yapmaz da tüketimi körükleyecek bina ve araç kiralanması yöntemleriyle piyasaya, piyasa aktörleri içinde de kendi yandaşlarımıza para aktarırsak tüketime neden olursak, üretmeyen ekonomi tüketirse aşırı borçlar ortaya çıkar… Son 70-80 yıllık tarihimizin, hem özel sektör, hem vatandaş, hem devlet olarak en borçlu halimizi yaşıyoruz…  Bunlarla ne yapıyoruz, savurganca kamu ihaleleri, savurganca kamu kurumlarında lüks harcama… Sonuç daralan piyasa, artan fiyatlar, hala önlem almayan kamu kurumları ve yöneticileri… Bu böyle gitmez, acilen kamuda tasarruf önlemleri alınmalıdır, yoksa kamunun verdiği açıkları biz vatandaşların karşılayacak dermanı kalmamıştır… Daha çok üretim, daha az tüketim, aradaki tasarrufla üretime neden olacak yatırımlar yapılması ekonominin mantığına göre davranmak ve ürettiğimiz için daha az zamla karşılaşacağız demektir… Karşılaşmak dileğiyle, selam ve sevgilerimizle…

Hüseyin Benek – 1.7.19 – vatandasfikri.com