Ekonomik, Çelişkilerimiz!!
Ekonomi haberlerine bakıyoruz, 1 yıllık enflasyon %12’ye sıçradı, 2018 beklentisi 13-14’e yükseldi böylece, “2018’de enflasyon inişe geçecek” söylemleri boşa düştü… Enflasyon nasıl inişe geçer düşer, üretim maliyetleri düşer, üretimimiz artarsa… Başka bir tartışma da, faiz düşerse, enflasyon düşer mi, evet, yalnız faizin düşmesi için üretimden gelen kazancın bir bölümünün tasarruf yapılarak mevduata dönüşmesi lazım, biz hem üretim de, hem de tasarruf da çok başarısızız…
En temel tüketim ve kullanım eşyalarında enflasyonun daha fazla olduğu görülüyor, her nerede enflasyon gereginden fazla artıyorsa bizim orada üretimimiz, tüketimimizden daha azdır… Başka bir enflasyon tetikleyicisi ise, dünya ölçeğinde maliyetlerimiz yüksek demektir… Maliyet, üretim, arz dengesi yoksa, talep varsa enflasyon kaçınılmazdır…
Döviz nasıl iner, nasıl çıkar, burada da, ciddi yanlış bilgiler, yanlış inanışlarımız var, oysa olay çok basit, dış ticarette aldığımız mal, yani ithalatımız, sattığımız maldan, yani ihracatımızdan çoksa, dış ticaret de acık veririz, dış ticaret dövizle yapıldığı için biriken açıklar, aşırı borçlanmaya neden olur… Bu nedene dayalı olarak da döviz fiyatı artar, ithalata bağlı bir tüketiminiz varsa fiyatlarda, dövizde artar, fiyat artışları, döviz artışları birbirini destekler, olay budur, diğerleri siyaseten kılıf bulmaktır… Şimdi, sorun şurada…
Biz toplum olarak genellikle sonuçla ilgileniriz, döviz çıkıyor, çıkışını görürüz nedenini görmeyiz, nedeni nedir, sorusu sorunlarımızı teşhis etmeye yarar, teşhisler ise sorunlarımızı çözmeye yardım eder….
Örnegin, bir ürünün fiyatı artıyorsa nedeni nedir, sonucu fiyat artışıdır, onu etiketler yazar bizde görürüz… Ama nedenlerini etiketler yazmaz, biz üzerine düşünürsek anlarız, anlamamıza dayalı olarak da ön görürüz…
En büyük ekonomik çelişki ise nerede derseniz, ben aşırı borçlanma ve bu aldığımız borçlarla aşırı tüketim tuzağına düşmektir… Hem üretimimiz yok, hem de tüketimimiz çok, bunu birde elin malı, parasıyla yapıyoruz, sonrada döviz neden artıyor, acaba bizim hükümete, bizim millete bir dış mihrak operasyon mu yapıyor diye düşünüp duruyoruz… Olabilir ama asıl sorumlu bizim hükümettir, nedeni nedir, aldığı borçları yatırıma değil, üretime degil, tüketime dönüştürecek AVM ve kamu binaları yapmasıdır… Neden, sonuç ilişkisi içinde karşılaştığımız sorun üzerine düşünmedikçe, hep istemediğimiz, beklemediğimiz sürprizlerle karşılaşacağız diyebilirim… Örnegin…
Neden teknoloji geliştiremiyoruz, neden enerji bağımlısı olmamıza rağmen rüzgar ve güneş enerjisi üzerine durmuyoruz? Petrol bağımlısı bir ülke iken elektrikli araç neden hala üretilmedi? Dünyada teknoloji nasıl bir evreye girdi, yapay hafızaya, robot teknolojisine yapılan yatırım mı, köprü mü geleceğin yatırımı?
İşte bu nedenler, sonuç olarak gelecek de ortaya çıkacaklar, o zaman hükümet de olacak olanlar bize üst akıl operasyon mu yaptı diyecek? Diyebilir, üzülerek söylüyorum, biz başarısızlıkların sorumluluğunu genelde üzerimize almayan bir kişisel ve toplumsal karakter içindeyiz… Oysa her nedenin bir sonucu, her sonucun de bir sorumlusu var… Bu bilinçle sorunlarımızı yaklaşmak dikeğiyle, Selam ve Sevgilerimle…
Hüseyin Benek --- 22.6.18 --- vatandasfikri.com
|
