ANKARAMIZIN BAŞKENT OLUŞU KUTLU OLSUN

Ankara’mız bundan tam tamına 99 yıl önce Başkent oldu, bir asra bir var, bu oluş kararına imza atanların mecliste karar alırken nasıl aldıklarıyla ilgili bilgiler paylaşarak başlayalım mı?

İsmet Paşa’nın teklifiyle, Anayasa Komisyonundan gecen teklif, 13 Ekim 1923’te Meclis genel kuruluna gelmiş, yapılan tartışmalardan sonra oy çokluğuyla kabul edilmiş… Oturum başkanı Ali Fuat Paşa’nın oy çokluğuyla (ekseriyet-i azime) sözüne bazı milletvekilleri “oy birliğiyle” (ittifakla) sesleriyle itiraz etmesi üzerine, Ali Fuat Paşa “Efendim kalkmayan el vardır, bu nedenle oy birliğiyle diyemem, gördüm, büyük çoğunlukla kabul edilmiştir.” diyerek oturumu sonlandırmıştır.

Yasa teklifi şeklinde gündeme gelen bu konu karar 27, Ankara şehrinin Türkiye devletinin başkenti olmasına ilişkin Malatya Milletvekili İsmet Paşa’nın 2/188 sayılı yasa önerisi üzerine Anayasa Komisyonunca düzenlenen 10.10.1923 tarihli mazbata TBMM’nin 13.10.1923 tarihli otuz beşinci birleşiminin ikinci oturumunda okunarak olduğu gibi kabul edilmiş ve Ankara şehrinin Türkiye Devleti’nin başkenti olması büyük çoğunlukla kararlaştırılmıştır….

Bu karar daha sonra 20 Nisan 1924’te Türkiye Büyük Millet Meclisince benimsenen Anayasa’nın 2. maddesinde Türkiye Devleti’nin başkentinin Ankara olduğu belirtilerek Anayasal bir durum haline gelmiştir…

 Ankara’nın başkent ilan edilmesi uluslar arası yansıması olmuş,  özellikle İngiltere, Fransa ve İtalya’yı da kendi yanına çekerek Türkiye Cumhuriyeti’ne ve onun başkentine karşı ortak bir cephe oluşturmaya çalışmış… Devletlerarasında karşılıklı notalaşmalar olmuş, genç cumhuriyet egemenliğinden asla taviz vermemiş… Türkiye’deki yabancı diplomatik temsilcilikler âdeta Ankara’da olanlar ile İstanbul’da olanlar diye ikiye bölünmüş... Afganistan, Sovyetler Birliği, Polonya ve Yunanistan’ın Elçilikleri Ankara’da, başta İngiltere olmak üzere diğer 18 devletin elçiliği İstanbul’da olduğu görülmüş… Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti yabancı elçilikleri Ankara’ya getirebilmek için başta bedava arsa vermek olmak üzere çeşitli kolaylıklar tanıdı. Ayrıca hükûmet, 1927’de İstanbul’daki Türk Dışişleri Bakanlığı İrtibat Bürosunu da kapatmış. Bunu sonucu olarak da 1927’den itibaren Ankara’ya taşınan elçiliklerin sayısı her gün biraz daha da armış. Ankara’da hızlı bir imar faaliyetine girişildi. Yabancı uzmanlar getirilerek kentin gelecek yılları planlanmış. Eğitim ve kültürel kurumlarına öncelik verilmiş, Böylece Türk Devrimi’nin ortaya koyduğu değerlerin farkında, çağdaş, modern bir vatandaş oluşması zemini hazırlanmış… 

Böylece bugüne yani Ankara’mızın 99 yıllık bir başkent oluşuna ulaşılmıştır… Daha nice 100 yılları devirmek nasip olur diyerek.. Ankara’mızın kıymetini bilelim ve burayı daha yaşanılır bir başkent haline getirelim, önerisiyle, dilegiyle, selam ve Sevgilerimle…

Hüseyin Benek – vatandasfikri.com – 13.10.2022

Kaynak :: https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/ankaranin-baskent-olusu/