ÜRETİLMİŞ SEBEBLER
(Manipülasyon(Hileli Anlam) ve Algı)
Dünyada iletişim o kadar geliş ki neredeyse 7.5 milyar dünya nüfusunun 3,5 milyarı kablolu ve kablosuz birbirine bağlı, hatta televizyonları, radyoları da sayarsak bu oran daha da yüksek olabilir, yakın gelecekte daha yükseldiğini göreceğiz… Bu kablolardan, bağlantılardan adeta bilgi ve haber akıyor…
Bunları neden yazıyorsun derseniz, çünkü doğru, yalan, yanlış, kendi siyasetini destekleyen eksik bilgi üretmek ve yaymak o kadar kolaylaştı ki… Bizim bölgede osursan sıçtı derler diye bir deyim vardır, artık osurmasanda sıçtı diyebiliyorlar.. İşte buna algı yaratmak için üretilmiş sebep, haber/bilgi ve gündem diyebiliriz…
Bunlara örnek vermek gerekirse, birileri son seçimlerde biz belediye başkanlığını kaybedersek beka sorunu çıkar, söyleminin üretilmesidir, kaybedildi beka sorunu oldu mu? Yok… Başka bir siyasal grubun şu grup iktidara gelirse Cumhuriyet yıkılır söylemi, geldi yıkıldı mı? Yok… Sonra yapacakları savaşa ve işgale zemin hazırlayan üretilmiş sebepleri körfez savaşından ve Irak işgalinden hepimiz gördük biliyoruz… Yaşı müsait olmayanlarda ABD bu ülkeyi ne için işgal etti diye yazarlar da, birkaç kaynaktan bakmalarını öneririm.. Bunlar üretilmesine rağmen soyut bir şekilde yalan olan ama bizde somutlaşarak, bizi kaygılarımızla, korkularımızla kontrol eden üretilmiş sebeplerdir, algılardır…
Ekonomik olarak da üretilmiş sebepler var, ülkemizde genelde hükümette olan siyasiler söyler, soyut haber ve bilgiler ihracat patlaması yapıyoruz diye, oysa gerçekte, ülkemiz ihracat patlaması yaptıkça, ne yazık ki ithalat patlaması yapmışız… Son 10-11 yıl da somut olarak 600 milyar dolar dış ticaret zararı ettik, kimse bunu diyenlere bu dış zararı ne diye sormadı bile… Sonra bir parti çok dindar, diğer parti ise çok dinsiz algısı üretildi, bu algıya dayalı olarak, siyasal destek değil, sosyolojik destek bulan, gören siyasal parti uzun süredir iktidarda… Bakın nasıl oynuyorlar algılarla, göremezsek bizimle oynamaya devam ederler…
Aslında bunlara modern dönemin dedikoduları da diyebiliriz, biz vatandaşlar hangi kanalı izlediğimizi, buradan gelen bilgilerin kim, ne için üretildi, üretilme sebepleri nedir, destekleyeceklerini bilmemiz gerekir… Bilmediğimizde üretilmiş gündemi, algı yaratmak üretilmiş haberleri gerçek sanma yanılgısına düşeriz.. Kısaca aldatılırız, aldatılmamak için bizler önlem almalıyız… Bu konuya algı, manipülasyon (Hileyle Yönlerdir me) denmektedir… Bu iki kavramla yazıyı bitirelim mi?
Manipülasyon: Fransızca kökenli bir sözcük, yönlendirmeye yönelik söz ve eylemler, bunun için bilgilerin, haberlerin içinden, seçme, ekleme ve çıkarma yoluyla haberleri/bilgileri değiştirerek, insanları istedikleri dini, siyasi, ekonomik yönlendirmeler yapmaya yarayan bir yöntemdir… Artık bu işin profesyonelleri şirketlerde, siyasal partilerde, reklam ajanslarında, dini cemaatlerde görevlendirilmektedir.. Algı kavramını anlamaya çalışırsak ne görürüz? Bunu biraz daha carsak… Manipülasyon: Kullanma, harekete geçirme, kendi çıkarları için kullanıma hazırlama, hile yaparak haber ve bilgileri istediği biçimde değiştirme yöntemleriyle algı yaratma diyebiliriz… Algı…
Algı: Bir şeye dikkati yönelterek o şeyin bilincine varma, idrak etmek, gerçeği öğrenmek gibi anlamları olan bu kavram yukardaki kavramla bozuluyor, istenileni alan, algılayan yönlendirilen ve bu arada algı bizim olduğu için böyle düşünüyoruz sanılan bir durum, sanılara dayalı algı ortaya çıkıyor ki… Yalan, yanlış, eksik bilgi/haber üzerine oluşmuş algı bizim değil bu haberi, bilgiyi, dedikoduyu yayanların istediği algı oluşur ki… Bunlar üzerinden bizi ekonomik, siyaseten, dini olarak istedikleri gibi düşündürtecek algılar adeta üretilmiş bilgi/haberlerle bizde ve toplumlarda yaratılıyor… Yani yönünüzü, seçimimizi siz/biz yapmıyoruz üretilmiş algılarla başkaları yapıyor… Önlemi ise nedir derseniz?
Kuşku derim, bir haber size ulaştı mı, bunu başka kaynaklardan doğrulayın derim, akademik, entelektüel, hatta muhalefet, iktidar, bağımsız, milli, yerli dış haber ve bilgi kaynakları gibi haber kaynaklarını sınıflandırarak izlersek kolay kolay istenilen algılara düşmeyiz, kendi algımızı kendimiz yaratarak, doğru düşünmüş, davranmış, seçim yapmış oluruz…
Gerçek bilgiler üzere anlamalara dayalı algılarla düşünmek dileğiyle, Selam ve Sevgilerimle…
Fikri Adil – vatandasfikri.com – 26.12.19
Kaynaklar
|
