EKONOMİK İSTİSMAR
İster dini, ister duygusal, ister siyasal istismar hep tartışılır, ama ekonomik piyasaya baktığımız da ekonomik istismarın enaz bunlar kadar yaygın olduğunu görürüz… Ne kadar yaygı derseniz? Devam edin…
5-6 kişi çalıştırıyor, kah asgari ücret veriyor, kah bir neden bulup asgari ücretin altın da ücret ödüyor… Kendisi hiçbir lüksten, gösterişten geri durmuyor… Öyle günler oluyor ki günlük kişisel harcaması bir asgari ücreti aşıyor, 5-6 kişi çalıştırıyor kendisi ayda 10 asgari ücret harcıyor… Bu harcama öte yandan ne demektir biliyormusunuz, çalışanın hakkını gasp etmektir, asgari ücretle çalışan adamın hakkını tam verme, ama günde bir asgari ücret harca, sevgiline, metresine ayırdığın paranın onda birini ayır, hatta bazı istismarcıların köpeğine ayırdığı para asgari ücretten daha fazla ise burada söyleyecek bir söz kalmıyor… Allah Islah Etsin…. Ekonomik istismar en makul söz…
Hele, hele bu istismarcıların bindikleri arabalara bakıyorum, 150 -200 bin Euro, 200-300 bin Euro, daha yukarılarda da rakamlar da var ama bu arabalar ortalama patronların arabalarıdır. Bu rakamları Türk lirasına çevirmek için 3 ile çarpacaksınız, daha küsuru de var ama ben hesap düzgün çıksın diye böyle yazıyorum… Merak eden, bu fiyatları abartılı bulanlar araba satış sitelerinden, lüks araba fiyatlarına bakabilirler…
Şimdi çalışan sayısını 10’a çıkaralım ve rakamı da 200 bin Euro ile sınırlayalım, yani daha anlaşılır ve daha makul, daha kolay olsun, abartıdan da uzak durmuş oluruz… Şimdi devam edelim, istismarın boyutunu anlamaya, anlatmaya…
Diyelim ki 200 bin Euro bunu 3 ile çarparsak, (3x200000=600000) 600000 Lira yapar, bu para kaç asgari ücret yapar derseniz hesaplayalım… Yine rakamı anlaşılır olması için küsürden arındıralım asgari ücreti 1049 Tl değil de 1000 liradan hesaplayalım, bir araba eşittir 600 asgari ücret, bu 600 ay çalışma demektir… Kaç gün, kaç yıl eder deseniz ben sadece yılı vereyim 50 yıl… Bir asgari ücretli hiç harcama yapmazsa, elli yıl çalışması halin de patronun arabasını alacak kadar para biriktirebilir demektir… Benim derdim asgari ücretlileri lüks arabalara bindirmek değil, yanın da çalışan işçiye vermediği parayı sırf zevk ve sefa da harcayan patronlara bir şekil de dur denmesi, ekonomik istismarın önüne geçilmesidir.
Tersini düşünelim, sayıları yarı yarıya azaltalım çalışan sayısını 5’e arabaya verilen parayı da 100000 Euro’ya düşürelim… Hesabımızı yaparken Euroyu 3.300 degil yine 3 Liradan hesaplayalım ulaştığımız rakamlar istismarın nasıl büyük boyutta olduğunu gösteriyor. Hesap ortada (3x100000=300000) 300000 lirayı makul nasıl harcarız derseniz patronu 100000 liralık bir arabaya bindirirsek geri kalan 200000 lirayı 5 çalışana paylaştırırsak… Bunu seçim vaatlerin de partilerin asgari ücreti yükseltme vaatleri için de en düşük olan ve şimdi seçimi de acık ara kazanan partimizin vaadine göre yapalım bu partimiz 1300 lira yapacağını açıkladığı için bunun üzerinden hesaplayalım… Maaş 1000 lira, 300 lira zam yaptık, çıkan sonuç şaşırtıcı… Patronun araba harcamasından artan 200000 lirayı önce 300’e bölüyorum, 666 çıkıyor… Bir işçimiz var, daha makul bir arabaya binmemiz durumun da, 666 ay 300 lira bu çalışanımıza otomatik zam yapabiliyoruz demektir… Ama 5 çalışanımız olduğuna göre, 666’yı 5 böldüğümüz de ise 133 çıkar yani 133 ay 5 çalışanınıza 300 lira zam yapabilirsiniz… Buda 10 yıllı aşan bir zam oranı demektir… Kaynak sora siyasetçilere ve patronlara duyurulur, siz asgari ücretli çalışanlar duymayın yoksa kafayı sıyırırsınız… Konu anlaşılmıştır, geriye asgari ücretle çalışanları istismar eder patronları engellemek kalıyor… Bu nasıl olacak? İki yöntemle… Bir yasal düzenleme, iki vergi oranlarını en alt gelir grubunun lehine düzenleyerek, en üst gelir grubu ve lüks harcamaları ekstra vergiler salınarak yapılabilir…
İstenirse istismarların önüne geçilir, ahlak da, adalet de, vicdan da bunu öğütler, ama durum kanıksanmış, normal bir davranış haline gelmiş, bu nedenle bu istismarı aşmak kolay olmayacaktır…Hepimiz biliriz ki zoru başaran toplumlar, refah sevilerini yükseltirler…. Selam ve saygılarımla…
|
