TOPLUMSAL KURALLAR, SOSYAL İNSAN
Biz insan olarak bir topluluğun içine doğarız, bu topluluk bize dilini, dinini, milliyetini, uyguladığı siyasal sistemi ve genel olarak kültürünü aktarır… Ama benim bahsedeceğim sosyal olgu bu değil, biz sosyal bir varlık olarak, içine doğduğumuzun bu toplum da ne yapıyoruz, ne yapmalıyız? Toplumdan beklentimiz var, toplumun birey olarak bizden beklentileri var… Diyelim ki doğduk A toplumunun içine, belli bir inanç yöntemi var, belli bir dil var, belli bir hayatı anlama ve yorumlama var ve bunlar üzerine oluşmuş toplumsal yazılı, sözlü kurallar kültür var… Bizim bunları yorumlama hakkımız da var, değiştirme hakkımız var ama ortak yaşayış alanların da ilk aşama olarak toplumsal kuralları yorumlamak, yerine uyma sorumluluğu var… Aynı yasalar gibi, nasıl yasaları değiştirmek için mücadele hakkı varken yasalara uymama hakkı yoksa kültürel meselelerle oluşmuş toplumsal kurallar, davranışlar da öyledir… Onları değiştirme isteğimiz bize uymama hakkı vermez, uyulmadığın da toplumun tepkisiyle karşılaşırız, toplumsal sorunlarla karşılaşırız… Bunlara biraz daha yakından bakmak için devam edelim mi? Ne işe yarar toplumsal kurallar?
Toplumsal kurallar iki türlüdür, biri yazılıdır, yani toplumsal sistemin kuralları olmuştur, uyulmadığın da maddi cezalar verilir, örnek mi? Trafik kurallarını ihlal ettiğimiz de bir para cezasıyla karşılaşırız, iki trafik de toplumsal sorunla… Bana kalırsa para cezasından daha önemlisi toplumsal sorunlardır, neden mi, sosyal hayatın kuralları olmasa kaos/karmaşa olur… Kısaca değinelim mi, bunlar hepimizin bildiği ve yaşadığı ve birbirimize yaşattığı sorunlar… İyi oluşturulmuş toplumsal kurallar, toplumsal yaşamın iyi işlemesine neden olurlar.. Bakın bir pikniğe gittim, gittiğim piknik alanın da kuralları uygulayacak olan bizleri denetleyecek kamu otoritesi olmadığı için, üç, dört sorunla karşılaştık… Bu sorunların hemen hemen hepsi küçük dikkatlerle yaşanmayacak sorunlardı…
1- yanlış yerler rast gele otomobil park edildiği için zaman, zaman trafik kaosu yaşandı, oysaki birkaç adım daha fazla yürümeyi göze alsaydık araçlarımızı trafiği engelleyecek şekil de park etmeyecektik… Araçlarımız trafik akışını engellemeyecek orada trafik kaosu yaşanmayacaktı… 2- Sonra yine ortak alanlardan olan tuvaletlerin kullanımı berbattı, yani biz tuvalete girdiğimiz de ne yapacağımızı bilmiyormuyuz, tuvaletler her yer de ortak kullanma acıktır, evimiz de bile ortak kullanırız… Bizden sonra kullanacak olana orayı temiz bırakmak gibi bir toplu yaşayış sorumluluğu vardır, bu yazılı olur, sosyal yaşamın gereğinden dolayı olur ama tuvaletler görevliler tarafından gün de bir temizlenir, iki temizlenir, hadi diyelim ki üç temizlensin, bu arada temizlik sorumluluğu kullananlardadır… 3- Piknik alanların da dikkat edilecek kurallar nedir derseniz, dersek, öncelikle temiz tutmak, ast gele ateş yakmamak, ateş küllerini rast gele yerlere dökmemek, bizden önce kullananların bize, bizden sonra kullanacaklara da biz, bu alanları temiz bırakma sorumluluğumuz olduğunu unutmamalıyız… 4- Orada ki oyunlarımız müziklerimizin sesi çevreyi rahatsız edecek kadar taşmamalıdır, bunu da hepimiz biliriz… 5- Sonra çevreye saygı veya saygısızlık sadece çöp atıp atmamayla ilgili değil ki! Ayrıca çevrenin doğal yapısı oluşturan bitkileri ve diğer canlıları da düşünmek zorunda olduğumuzu unutmamalıyız, bu dünyayı onlarla da ortak kullanıyoruz değil mi? Bu sorumlulukları ne derece yerine getiriyoruz, ortak alanların temizliğinden orada uyulması gereken yazılı ve sözlü gelişmiş kurallara ne derece uyuyoruz, hepimiz her alan da yaşanılan karmaşadan görüyoruz…
Toplumsal kurallara uyulmadığın da hepimiz sorun yaşarız, çıkardığımız sorunlar yaşam kalitemizi bozar, bozulan yaşam kalitemiz bizi mutsuz eder, bu mutsuzluk da yaşama hevesimizi öldürür… Hiçbir şeyden hoşlanmamaya başlarız, kısacası yaşamın tadı kaçar gider… Hepimiz her şeyden şikayet eder, toplumsal olaylar da bireysel sorumlulukları unutur gideriz… Öylesine bir yaşamdan kurtulmak için toplumsal alanların bizim değil herkesin olduğunu, bu alanlarda yaşarken de bu alanların temizliğine, ortak yaşam kurallarına dikkat etmeliyiz der… Daha iyi yaşamak için, daha iyi bir sosyal hayat için kurallara uyma gerektiğinin bilinciyle selam ve sevgilerimle…
|
