İLKESİZ TOPLUM!!

İlke nedir, nelerle oluşur, nasıl oluşur, nerede, ne zaman kim tarafından uygulanır?

İlke nedir fizik ilkeleri mi, toplumsal ilkeler mi, toplumsal ilkeler, toplumdan topluma ufak tefek değişiklikler olmasına rağmen genel olarak insanlar tarafından benimsenmiş toplumsal ahlak ve adalet kurallarına dayalı davranış biçimleridir… Bizim siyasetimizin, devletimizin, dinimizin toplam da toplumuzun ilkleri nedir hiç üzerine düşündük mü?

NE/ Konuyu verir, NEDEN/Amacı verir, NASIL/Yöntemi belirler, NEREDE/Mekan ve yer kavramları, NE ZAMAN/Süre – süreci belirler, KİM/İlgili ve sorumlu kişileri belirler. Kimdir/nedir bunlar, o zaman olanları daha iyi anlarız, daha iyi anlamak için felsefecileri dinlemeliyiz, ilke nedir?

İlke: İlk ilke üzerine de filozoflar birçok şey demişler, ama bizim o kadar zamanımız yok, şu anda ilkeyi basitçe nasıl anlamalıyız? Biçimsel ilkeler genel kurallar, mantıkta düşünce yasaları olan ilkeler… İçeriksel ilkeler gibi bilgi içeriğini belirleyen ilkeler… Fizikte ki ilkeler, fizikötesi, metafizik ilkeler, yaşamın, gerçekliğin en yüksek koşulları, en yüksek temelleri olan ilkeler… Nedensellik ilkesi, bütün olup/bitenlerin nedenleri nedir gibi… Her türlü bilginin edinme koşulları nedir? İstenç ilkelerimiz neye dayanır?  Bizi bunların bazıları ilgilendirmez, ama şu bölüm yazımızın konusuna girer… Ahlak/adalet eyleminin kuralları olan ilkeler nedir? Genel olan yasalar, buyruklar, ilkeler nedir? Yalnızca birey için, kişi için geçerli olan öznel ilkeler, ya da insan toplumları olarak ilkemiz ne olmalıdır, bizim toplum olarak ilkemiz ne olmalıdır ve neye dayanmalıdır? Bütün bunlar üzerine düşünen düşünürlerimiz elbette vardır… Yani bir düşünsel geleneğimiz ve bu geleneğe dayalı bir ilkeler, kurallar, davranışlarımız olduğunu biliyoruz… Ama ne yazık ki, bunları sadece yazılı metinlerde eski hikayelerde hutbe/ vaaz, ders gibi konuşmalarında, siyaset meydanlarında zaman zaman sözlü olarak da duyuyoruz… Bize ne oldu da biz de ilkelere, neden olacak her şeye kulak tıkıyoruz?

Sanırım iki şey oluyor, belki daha çok şey oluyor ama, ikisi üzerine duralım, biri çok bahsediliyor ama hiç uygulanmadığını görüyoruz, böyle yüzlerce ilke var.. En çok bahsedilip en az uygulananlar/yaşananlar hangisi derseniz, saygı, sevgi, aşk, hoş görü, barış, ahlak, adalet, daha sayıyım mı? Sabır, merhamet, sebat, disiplin… Demokrasi,  hele bir özgürlük var ki, en çok özgürlüğü kısıtlayanların bahsettikleri toplumsal bir efsane, gördünüz mü nerede? Her neyse, nereden baksak, ister dini, ister felsefi, ilkesiz bir toplumuz bes, belli!!! Hayatımızdan kovduğumuz bu ilkeleri, nasıl geri çağırabiliriz, davet edebiliriz, biz çağırdık diyelim ki onlar davetimize icabet ederler mi? Bizde ilkeli yaşayacak bir ışık gördüler mi, hemen gelirler, yeter ki bizde bir ilkeli yaşama isteği görsünler… Şahsen ben görüyor muyum bizde bu ilkeli yaşama isteğini… Göremiyorum ne yazık ki!!!! O zaman nasıl olacak da ilkeli bir toplum olabileceğiz?

Öteden beri akıp gelen bir kültürün içindeyiz, buna milli kültür dersek, bu geleneksel toplumsal ilke damarlarımız dersek, biz biz gibi yaşarken, birde kendilerince yaşayanlar var… Onlarda ilkeler, normlar üretiyorlar, onlarda da iyi olan şeyler var… Buna da evrensel ilke kanalları dersek, bütün bu kültürel kanallardan beslenirsek… Bu beslenmeleri kültürel enerjiye çevirebilirsek… Bu burada şu söz aklıma geldi… “Her hareketin Bir enerjisi vardır, toplumsal hareketlerin enerjisi ise kültürdür. Fikri Adil” Bunu şöyle okuyabiliriz, kültürümüz, ilkemiz, varsa bunlara sahip çıkıyorsak güçlüyüz enerjimiz var demektir… Ya yoksa, tersi söz konusudur, şimdi siz, sizin içimizde bizde varız unutmayınız… Siz/biz eğri oturalım, doğru düşünelim ne kadar ilkelerimizi yaşıyoruz, ne kadar başkalarından ilkeleri yaşamalarını bekliyoruz? İlkleri bal gibi biliyoruz, ama yaşamaya geldi mi, hep başkalarından yaşanmasını istiyoruz… İlke hepimizin ilkesiyse, hepimiz ilkeli yaşmak zorundayız… En basitinden yalan konuşma, kimseyi rahatsız etme, kimseyi ekonomik, dini, siyasi istismar etme… Ki bunlar zor şeyler mi, değil… O zaman daha ilkeli yaşmak dileğiyle, önerisiyle, Selam ve Sevgilerimle…

Fikri Adil --- 24.2.19 – vatandasfikri.com

Kaynaklar

•  https://kisiselbasari.com/5n-1k-yontemi-nedir.html

• http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c7214e9bd6cb8.53451084