FELSEFESİZ DÜŞÜNMEK
Felsefesiz düşünmek düşünmekmidir, birçok aklı başında bilim insanı değildir diye cevap verecektir, ben düşünmek derim, nedir acıkınca beslenilmesi gerektiğini, susayınca su içmesi gerektiğini düşünmek düşünmek değildir. Bunlar ihtiyaçların zorlamasıdır, cinsellik düşünmek ya üremek, yada haz duymak içindir, bütün bunlar düşünmektir ama içgüdüseldir, bu sınırlardaki faaliyetleri hayvanlar düşünmeden bile yapmaktadır… Oysaki düşünmek biraz ön görmeyi de için de barındırır, olayların, neden sonuç ilişkisine bağlı olduğunu, varlığı tanımak ve onun mesajlarını okumak için, karşılaşılan sorunları öngörerek onları savunmayla karşılamak için felsefi düşünceyle düşünmek gerekir… Bütün bunları yapabilmek içinden insanların bazıları felsefi düşünceden yararlanarak düşünür ki, bunu yapan kişilerin yeter derece olduğu toplumlar insanlık aleminin öncü toplumları olmuşlar ve olmaya devam etmektedir. Düşünemez de bizi ihtiyaçlarımız bir şey yapmaya sevk ederse, yada birileri bize düşünce hapı gibi hazır düşünceler sunar ve biz bu düşünceler üzere düşünmeden kabul edersek hapı yutarız…
Hapı yutan toplumlarla hapı yutturan toplumların mücadelesidir aslın da yaşamak… Yaşamak ister ihtiyaçların yönlendirmesiyle, ister felsefi düşüncede olduğu gibi merak, hayret, korku, kaygı gibi nedenlerin bize sordurduğu sorular üzerinden olsun düşünme temel ihtiyaçlardan biridir… O zaman felsefeye sağlıklı düşünme nasıl olur arayışı desek, yüzlerce tanıma bir yenisini daha mı eklemiş oluruz? Olsun felsefe düşünme zenginliğidir, kaynağını da farklı düşünme ve sorgulamaya dayandırır. Biz her karşılaştığımız varlığı, yada merak ettiğimiz olayları sorgulamaz ve cevap bulamazsak, hayatta nasıl mutlu yaşar, nasıl gelişmelere imza atabiliriz ki? İşte felsefesiz düşünmek soru sormadan, merak etmekten, varlıkların gizi peşinde koşmaktan uzak durmak demektir ki bunun maliyeti toplumlara çok pahalıya patlamaktadır.. Şimdi düşünmenin, felsefeli düşünmenin önemi anlayan toplumlarla anlamayan toplumları ülkelerin gelişmişlik listesine bakarak da anlayabiliriz…
Başka bir acıdan felsefe bilimlerin temel taşıdır, onun üstüne diğer bilimleri inşaa ederiz… Bu inşaa işi biz insanlığın, kendi kendisiyle, kendi ve içinde yaşadığı toplumla, kişi ve toplum olarak doğayla, kendi olarak tanrısıyla ilişkilerine dayanarak bu ilişkisinde bir denge de mutlu olmanın arayışına büyük katkılar sunarken alet kullanma yeteneği olan tekniğe de büyük katkılar sunmuştur… Felsefe bilimsel çalışmalara bir üst akıl olarak hem kavram hemde sorgulama acısından kaynaklık ederek bilimsel bilgilerin temelini atmıştır…
Felsefe ile düşünme insanı, insanlığı her acıdan geliştirmiş, zaten felsefesiz düşünme de düşünme sayılmamış insanlığa katkı sunamamıştır. Felsefe düşünme yoluyla gerçeği araştırmayı amaçlayan bir yöntemler dizisidir. Bu sözcüğe baktığımız da Yunanca (filosofia) sevgi anlamına gelen filo ile bilgi anlamına gelen sofia sözcüklerinin birleşmesiyle oluşan bilgi seven, arayan anlamın da olan bir kelimedir. Bir olay, varlık, geçmişe ait bir bilinemez durum karşısın da bilgi aramayı örnek verebiliriz… Bu arayışı severek yapana, gerçek, doğru peşin de koşana felsefeci, bu arayış yolun da kendi yöntemini geliştirenlere de filozof diyoruz, dileriz bizim de felsefecilerimiz, filozoflarımız, bilgi ve hikmet peşin de koşanlarımızın sayısı artar… Artması yeter mi yetmez, bu bilgi ve hikmet seven kişiler için çalışacakları özgür ortamlar gerekir, çünkü onlar varlığa ve olaylara yaklaşırken özgürce sorgulamalar yapabilmeleri gerekmektedir.
Felsefesiz ne doğaya nede toplumsal olaylara bakamayız, baksak da yarım görür yanlış çıkarımlarda bulunuruz, o zaman istediğimiz doğru sonuçlara ulaşamayız… Biz insanlar bilmek için felsefeyle araştırıyoruz, felsefe ispatlamadan görüş ileri sürer, adeta kavram fidanlığı olarak düşünce ormanına katkılar sunar… Felsefe yapan, yapmaya çalışan filozoflar insan, nasıl daha ahlaklı, nasıl daha erdemli, nasıl daha adalete dayalı mutlu olur arayışı içindedir… Bu arayış insanlığa katkı sunmuş ve sunmaya da devam edecektir, insanı ve onun mutluluğunu önemseyenlerin adeta bir limanıdır felsefe… Bunun için kurumsallaşmış bir felsefeden çok amatör felsefecilere ihtiyaç vardır… Amatör felsefecilere, ben giz avcıları derim, onlar bir kazanç ve kariyerden çok giz peşindedirler, bunun için bilgi seven olmak gerek, gizin açığa çıkması bilgiyle, sevgiyle varlığa yaklaşmakla mümkün olmaktadır….
Diger disiplinlerden bazılarıyla kıyasladığımız da Tarih Anlatı, edebiyat Kurgu, Felsefe ise düşünüm sanatıdır, diğer her disiplinle bu nedenle bir irtibatı vardır… Felsefe her disiplin için adeta yol açan bir disiplindir, onlara çalışmalarında adeta rehberlik eder, herhangi bir disiplin de felsefesiz hareket etse, gece karanlığında ışıksız yola çıkmaktır… Varlığı anlama ve bilme bilimi olan felsefe, bilimsel çalışmalara da temel bilim olarak düşünsel katkılar sunar…. Felsefesiz düşünmek düşünmekmidir sorusunu sorarak yazımıza son verelim…
Akıl yoluyla varlığı anlamaya çalışma bilincine erişmek dileğiyle selam ve sevgilerimle…
Fikri Adil – Kasım 15 – www.vatandasfikri.com
|
