VATANDAŞ, DEVLET- DEVLET VATANDAŞ
(Devlet, Vatandaş, Vatandaş, Vatandaş İlişkileri Üzerine Düşünme)
Hepimizin bir toplumsal düzen içine yaşarız, bu toplumsal düzenin kurucusu vatandaştır, düzenleyicisi devlet… Devleti vatandaş kurar, yani asli unsur vatandaştır, onun içindir ki devlet kutsanmaz, vatandaş hakları kutsanır… Yani hak kutsaldır, hakkın temelinde de Adalet vardır, Adaletin temelin de ise hukuk ve değerler, bunlar yıpranmışsa, yada devleti idare edenler tarafından yeteri derece de önemsenmemişse, orada, yani vatandaş devlet ilişkilerin de sorun var demektir.. Bu sorunlar nasıl aşılır?
Vatandaş hakları zayıf, insan hakları zayıf, hukuk sistemleri keyfi devletler de aynı zamanda, hem sosyal sorunlar, vatandaşların arasında sorunlar, hem de ekonomik sorunlar olduğu görülür… Toplumu şöyle dört kolonlu bir binaya benzeterek anlamaya çalışalım mı? Birinci ayak insan yani vatandaş, onun karşılığında ahlak var, ikici ayak ise devlet onun karşılığında hukuk, yani adalet var… Bunlardan biri eksik olursa her vatandaş başına bir polis dahi koysanız, orada toplumsal düzeni sağlayamazsanız! Bu kadar kesin düşünüyor, bu kadar kesin konuşuyorum, kendi toplumuzu izliyorum, başka toplumları izliyorum, hukuk sitemi, adalet sistemi güçlü ve zayıf toplumları/devletleri izliyorum… Sonuç nedir adalet üzere toplumsal düzen, sistem, rejim kuranların hem siyasal, hem sosyal, hem de ekonomik ve de teknik olarak ilerlediklerini görüyorum… O zaman…
Aynayı kendimize tutalım mı, nasıl tutacağız? Sosyal araştırmalarla? Yada kendi yargılarımızla… Sosyal uyum, yani devletin sistemi adaletlice oldukça, vatandaş devlet ilişkileri, vatandaş, vatandaş ilişkileri de uyumlu olacaktır, şimdi sosyal uyum seviyemizi ortaya koyan bir araştırma inceleyerek devam edelim ve kendi toplumsal halimizi başka toplumlarla kıyaslayarak görelim…
“OECD’nin yaptığı hesaplamalara göre, Türkiye, sosyal uyum sıralamasında 155 ülke arasında 120’nci sırada yer alıyor. Suriye 125’inci sırada, Türkmenistan 140, Irak 148, Sudan ve Somali ise 154 ve 155’inci sıradalar. Bunların hiçbiri Türkiye kadar başarılı örnekler değil. Zaten bunlar İnsani Gelişme Endeksi’nde Türkiye’ye rakip filan da değiller. İsrail 114’üncü sırada. Hindistan 135, Brezilya ise 90’da. Çalışma 2011 yılında yayımlanmış. Burada farklı dini, etnik ve siyasi gruplar arasındaki polarizasyon dikkate alınmış, farklı endeksler bir araya getirilmiş. Sonuçta ne çıkmış? Türkiye, polarizasyon endeksi en yüksek 35 ülke arasında çıkmış. Tersten bakarsanız böyle işte. Nedir? Türkiye, sosyal uyumun zayıf olduğu, insanların birbirine güvenmediği bir ülkedir. Nokta. Neden böyle? Toplumsal algıları ölçen anketlere göre Türkiye’nin toplumsal polarizasyonunda dört husus öne çıkıyor. Bunlar siyasi polarizasyon, yani devletin yasama, yargı, yürütme gücünün adil kullanılıp kullanılmaması, Kürt meselesi, Alevi ve Sünnilerin birbirine bakışı, dinci, laikçi gerilimi ve bir de PKK terörünün neden olduğu uyum sorunu, devletin, görevlilerinin vatandaşa karşı tepeden bakan, agresif tavırları…”
Bunu şöyle örneklendirebiliriz, örnegin hukuk devletlerin de vatandaşın suçlu olduğunu devlet ispat eder, hukuksal sorun yaşayan toplumların devletlerinde vatandaş suçsuzluğunu ispat eder, onu da edebilirse… Vatandaşını önemsemeyen toplumların devlet sistemin de, devlet büyüktür vatandaş küçüktür, o zaman şu soru aklımıza gelir devlet nasıl büyük olur? Bana kalırsa vatandaşlarının güçleriyle, vatandaş nasıl güçlü olur, haklarıyla, hukuklarıyla, bunlara saygılı devlet kurumlarıyla… Bizde durum nasıl, devlet dairesine, kurumlarına işiniz düşsün de görün, derim… Her neyse devlet vatandaş ilişkileri, vatandaş, vatandaş ilişkileri güvene dayalı, ahlaka, adalete, hakka, hukuka dayalı toplumların hem birbirlerine, hem de devletlerinin adilliğine güvendiklerini görüyoruz… Biz bunu neden yapamıyoruz, nasıl yapmalıyız gibi düşünceye neden olacak sorular sormaya, cevaplarını bulmaya davet ediyorum…
Daha huzurlu, barış için de, sağlıkla, mutlu bir toplumsal ortam da yaşamak dileğiyle selam ve sevgilerimle…
Fikri Adil --- 1.5.18 --- vatandasfikri.com
Kaynaklar
-
-
-
-
https://www.dunya.com/kose-yazisi/her-bakimdan-bir-dusuk-guven-toplumu-olarak-turkiye/23229
|
