SUÇLAR HİYERARŞİSİ (Suç Algımız)
Toplumsal hayatta birçok defa karşılaştığımız durum, olay olur, bu ayıp mıdır, günah mıdır, suç mudur hiçbir bilgimiz ve düşüncemiz olmadan kişisel ve toplumsal yargılar da bulunuruz… Bu yargılarımız zaman zaman toplumsal sorunlara neden olsa da biz kendimizi ve grubumuzu korumak için adeta adaletsizlikler, ahlaksızlıklar yaparız… Kendi dini, siyasi, akraba grubumuzdan biri, karşı gruba ayıp ettiğinde bunu kayda değer bir durum olarak ele almayız bile… Karşı gruplardan biri bizim gruptan biri aynı şeyi yaparsa büyük suç büyük günah çok ayıp yapmış olur… Siz ne görüyorsunuz bilmiyorum ama benim gördüğüm bu… Hatta ister siyasal rekabette olsun, ister ekonomik rekabette olsun, dedikodulara, iftiralara bile tanık oluyoruz… İftira suç mudur, günah mıdır, ayıp mıdır, bence hepsidir… Devletimizin hukuk kurallarına göre suçtur, dinimizin ilkelerine göre günahtır, toplumumuzun töresine göre ayıptır.. Biz bunu kanıksamış durumdayız, başka bir kanıksamamız ise…
Aynı kanıksama doğaya karşı işlenen ayıpları, günahları, suçları kapsar, yani çevremize karşı takındığımız tavırların içindedir… Örnegin sokağa tükürüyorsak, çevreye çöpler atıyorsak, akarsuları gölleri, denizleri kirletiyorsak, dünyanın iklimini değiştirecek kadar doğal dengesini bozuyorsak, hem ayıp, hem günah, hem suç işliyoruz demektir… Şimdi bu kavramlara, daha yakından bakalım ve bu konuda bilgimiz ve fikrimiz olsun, aynı hataları yapmaya devam etmeyelim…
Ayıp: Toplumun ahlak kurallarına, geleneğine, göreneğine aykırı olan, utanılacak durum veya davranış: Kusur, eksiklik Utançveren, ayıp… Hukuk dilinde ise alım ve satıma konu olan malın istenmeyen, eksik, yanıltıcı özelliğine denilebilir… Ayıbın, cezai yaptırımı içinde yaşadığımız topluluktan dışlanmadır…
Günah: Dinî bakımdan suç sayılan iş veya davranışlara denir, bunun cezası öldükten sonra karşılaşacağımızı düşündüğümüz, inandığımız ilahi yargılamada, hesap günün de cezasını göreceğimiz düşünülür…
Suç: Bir toplumda haksız sayılıp, yazılı kurallarla yasaklanan ve yaptırımlara bağlanan davranış ve eylemlere suç diyebiliriz.. Devletçe yasalarla tanımlanıp yaptırıma bağlanmış olan kurallara aykırı davranış… Bunun yaptırımını devlet yazılı hukuk kurallarına uyumadığı zaman yargı kurumları aracılığıyla vermektedir… Yani suç sayılan davranışların maddi cezai yaptırımı vardır… Suçları iyi anlayabilmek için kabahatler ve suçlar diye ikiye ayırmamız lazım, Kabahati iyi anlamak için hafif suç diyebiliriz, buna da oranlarına göre hafif cezalar vardır… Son olarak…
Biz kişi ve toplum olarak karşı tarafı acımasızca eleştirirken, yargılarken, öz eleştirimizi, kendimizi ve grubumuzu yargılamayı eksik tutarsak “iğneyi kendine, çuvaldızı (Daha Büyük Bir İğne) başkasına batır” diyen atalarımızın uyarısı da hiçe saymış oluruz… İster ayıp, ister günah, ister kabahat, ister suç olsun, bunlardan öncelikle biz kendimiz kaçınmalıyız, sonra başkalarından beklemeliyiz der… Daha iyi bir toplumda yaşamanın yolu bunları azaltmaktan geçtiği bilinciyle… Selam ve Sevgilerimle…
Fikri Adil – 27.3.19 – vatandasfikri.com
Kaynaklar
1* Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları – Ömer Anayurt – Seçkin Yayınları
2* Temel Hukuk Kavramları – Sebahattin Bağdatlı – Yasa Yayınları
|