DEĞER ÜRETMEK
(Değer Üzere Yaşamak)
İnsan, hayvanlardan neyle ayrılırsa onlarla değer üreten canlıdır, insan ilkesel değerler üretir, örnek vermek gerekirse, “iyi varken, kötüyü tercih etmek ahlaksızlıktır” diyen Platon bize ahlaki değerler yolunu açmış ve biz bu yol üzere kendi aklımızla, bilgilimizle, kültürümüz ve inancımızla değerler üretmeye çalışmaktayız… Peygamberimiz “ben güzel ahlakı tamamlamaya geldim” diyerek bize ahlaki değerlerin önemini anlatmaya çalışmıştır. Biz anlamakta başarılı mıyız, 900-1100 arası başarılıymışız, sadece Türkler olarak değil Müslümanlar olarak değerlendirince... Sonra kültürümüzden, dinimizden değer çıkartmak yerine, zamanlarına dönük çıkarılmış değerleri nakil yoluna gitmişiz, değer donmasına neden olmuşuz… Batı dünyası bu donukluğu aydınlanmayla aşmış ve ister felsefi, ister ahlaki, hukuki, ister bilimsel, bunlara dayalı ekonomik değerler üretmiştir… Bize bakacak olunca…
Değer üretmenin temeli nedir derseniz, siz dersiniz bilim, o der din, şu der felsefe, ben eğitilmiş akıl derim, düşünürüm… Bu düşünüşler aralarında çatışmak yerine değer üretmeye odaklanmış bir rekabet için de olsaydık zaten değer üretebilirdik… Değer üretmede durumumuz nedir dersek, ben kral çıplak derim…
Dini değerler üzerinden topluma katabildiklerimize bakıyorum, sadece ibadet boyutunda kalmışız, diğer Müslümanlar dini değer üretmek yerine çatışmayı tercih etmişler… Biz laiklik ilkesinin sayesine meshepsel çatışmalara düşmemiş, demokrasi sayesine de iktidara o gelecek bu gelecek çatışmasına girmemişiz kim seçilmişse iktidara o geleceğini bilerek dinimizi çatışma nedeni yapmamışız.. Diğer Müslüman toplumlarda din, değer üretme aracını bırakın çatışma aracına dönmüş durumdadır… Bizim bu alan üzerinden değer üretemediğimizi görüyoruz…
Felsefi değer üretme de nasılız, zayıfız, hatta bir aralar felsefeyi tatile göndermeyi düşündük kısmen gönderdik de… Bunun zararını her alanda gördük, felsefe yapmak, nasıl daha iyi olana ulaşırız sorusunun cevabını aramaktır… Buna ulaşmak için felsefe kendini bile sorgular, hatta sorgulanmayan hayat, yaşanmaya değmez diyecek kadar iyi olanı arama yolu olan felsefeyi de önemsemeyerek bu yolu da tıkamışız… Bu alandan da değerlerle yaşamımızı destekleyememekteyiz…
Sonra bilimsel alanlara bakıyoruz, bu alanların hayata yansıması olan icat, patent, teori, tez, teknik, teknolojik gelişmeler üzerinden de değer üretemediğimizi görüyoruz… O zaman bilimin ürünlerini kullanmak ve teknolojik pazar olmak yerine, bilim üzerinden üretilen değerlerden hareketle değer üretmenin yollarını aramalıyız… Arıyor muyuz, arayanlarımız var ama ürettiğimiz değerlere baktığımızda az, hatta çok az olduğunu görüyoruz…
Ekonomik değer üretebiliyor muyuz, bunu anlamak için ülkemizin dış ticaret verilerine bakmak yeterlidir, son on yılda 807.101.000.000 dolar acık vermiş, dış ticaretimiz demek ki ekonomik değer üretiminde de ciddi sorunlar var… Bütün bunlar neden oluyor dersek, bu saydıklarımızın mantığına ters hareket ediyoruz, örnek vermek gerekirse, insanlar bir işletme oluşturuyor, burada 100 üretim yapıyor, bu üretimden biri 90 alıyor, diğer tüm kişiler 10 alıyor… Bu uzun yıllar devam ediyor, örneğin ülkemizde 2018 Temmuz itibarıyla trilyonu aşacak şekil de zenginleşen sayısı 166 bin kişi olmuş… Toplumun parasının büyük bir bölümü bu kişilere toplanmış durumda… Bu aşırı yığılmanın neden olduğu ekonomik eşitsizlikler toplumsal sorunları tetikleyebilir… Az değer üretiyoruz, bunu da adil paylaşmıyoruz görülen bu… Bunları görüyoruz, bunun çözümü nedir dersek??
Eğitim üzerinden somut değer üretme işini destekleyerek, bilimsel, teknik ve bunları uygulayacak soyut kültürel felsefi, dinsel, değerleri anlamlandıracak, anlayacak, keşfedecek eğitim ayağımızı güçlendirerek bu sorunları aşabiliriz… Böylece nerede sorun var, bu sorun nasıl çözülür, üzerine düşünecek bilgi, akıl, düşünce, eylem bağını kurmak ve böylece değerler üzerine yaşayanlarımızın, değer üretenlerimizin sayısını çoğaltarak, yaşanılan sorunları aşabiliriz… Çoğaltmak için çalışmak, aşmak dileğiyle… Selam ve Sevgilerimle…
Fikri Adil – 10.3.19 – vatandasfikri.com
2* https://emlakkulisi.com/milyoner-sayisi-166-bin-25e-ulasti/581746
|