Wikileaks salvosu herkesi vurdu

Amerikan dışişlerinin dünyanın hemen her yerindeki temsilcilikleri ile haberleşmesinden sızdırılan belgelerin Wikileaks'te yer alması dünyayı sarstı.

Henüz 250 bini aşkın belgeden sadece binde biri açıklanmış durumda. Ancak belgeler hemen her ülkeyi ve gündemde yer alan tüm kilit konuları kapsıyor.

Aralarında en çok ses getiren ise, Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkelerinin ABD'ye, İran'ın nükleer tesislerine karşı saldırı düzenleme telkininde bulunduğu yönündeki belgeler oldu.

Bunların bir bölümünde ise Çin, dünyadaki silahların yayılması konusunda hedef alınıyor.

Mesajlardan birinde Pekin yönetimi Çin üzerinden İran'a sevkedilen Kuzey Kore yapımı füze parçalarını durdurma çağrılarına kulak asmadığı için eleştiriliyor.

Bir diğerinde Çin şirketlerinin İran'a kimyasal silah üretiminde kullanılabilecek türden kimyasal malzemeler ilettiği kaygıları dile getiriliyor.

Pekin'deki Amerikan elçisi, Çinli liderlerin internet şirketi Google aleyhinde bilgisayarlarla sanal saldırılar düzenlenmesine önayak olduklarını belirtiyor.

Bu suçlamalara Çin hükümetinden henüz yanıt gelmedi.

Wikileaks sızıntılarında yer alan bilgiler Çin'in devlet denetimindeki medyasında da geniş yer aldı.

Kuzey Kore ve İran konusundaki kaygılara yer verildi, ancak Çin'e doğrudan yöneltilen suçlamalara değinilmedi.

Gates: Rusya'yı ajanlar yönetiyor

Belgelerden birinde Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates, Rusya'da demokrasinin yokolduğunu ve ülkenin gizli servislerce yönetildiğini söylüyor.

Bir diğer belgede Rus gizli servis mensupları Amerikan diplomatlarca organize suç örgütleri ile bağlantıları olmakla itham ediliyor.

Rus iç ve dış istihbarat servisleri başkanları ile dışişleri bakanı, batıya şüpheyle yaklaşan sertlik yanlısı kişiler olarak tanımlanırken karar mekanizmalarında hakimiyetin Başbakan Vladimir Putin'e ait olduğu belirtiliyor.

Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise haberlere Moskova'nın siyasetinin Wikileaks sızıntılarına dayanmayacağını söyleyerek yanıt verdi.

Terör zanlılarına 'gümrük' suçlaması

Belgelerden ABD'nin Brezilya ile terörle mücadele alanında işbirliği kapsamında bazı vakaların ört bas edildiği anlaşılıyor.

Amerika'nın Brezilya elçisi, polisin çoğu kez terör bağlantısı olan kişileri tutukladığını ama, medyanın dikkatini çekmemek için uyuşturucu ya da gümrük ihlalleri ile ilgili suçlamalar yönelttiğini söyledi.

Büyükelçiye göre Brezilya hükümeti ülkedeki zengin Arap işadamlarına seslenerek Arap hemşehrilerine göz kulak olmalarını, aşırı grupların etkisi altına girmelerinin önlenmesini istiyor.

Önemli bir Arap nüfusu olan Brezilya, terörle mücadele operasyonlarının parçası olduğunu yalanlıyordu.

Liderlere hoş olmayan haberler

Almanya ile ilgili belgeler, Almanya'da süregiden siyasi pazarlıklar konusunda bir muhbir ağının Amerikan elçiliğine bilgi aktardığını gösteriyor.

Belgelerde Başbakan Angela Merkel ile Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle hakkında fazla hoş olmayan ifadeler içeriyor. Merkel diplomatlarca riskten çekinen ve yaratıcı olmayan bir lider olarak tanımlanırken Westerwelle pek bir gücü olmayan bir kişi olarak ifade ediliyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy alıngan ve otoriter; İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi "aciz, kendini beğenmiş ve Avrupalı bir lider olarak etkisiz" diye niteleniyor.

Hakkında dengesiz sıfatı kullanılan Libya lideri Muammer Kaddafi'ye, 'dolgun bir sarışın' olarak tasvir edilen Ukraynalı bir hemşirenin sürekli eşlik ettiği belirtiliyor.

Diplomasinin 11 Eylül'ü

İtalya dışişleri bakanı Franco Frattini bu sızıntıları dünya diplomasisinin 11 Eylül'ü olarak niteledi.

Aynı ifadeyi Türkiye'de, AB Uyum Komisyonu Başkanı Yaşar Yakış da kullandı.

İsrail ortaya çıkanların bölgede İran'ı temel tehdit olarak gören siyasetlerinin ne kadar yerinde olduğunu kanıtladığını savundu.

Başbakan Binyamin Netanyahu, yıllar yılı Orta Doğu'da en büyük tehdidin İsrail olduğu görüşünün bölgeyi esir aldığını, tarihte ilk kez İsrail ve Arap komşuları arasında asıl tehdidin İran'dan geldiği üzerinde uzlaşma sağlandığını söyledi.

Fransa ise Wikileaks'in ortaya serdiği açıklamaların demokratik yönetime tehdit oluşturduğunu savunarak uygulamaya tepki gösterdi.