TOPLUMLARIN KÖLELİK SORUNU

Modern, İlkel Kölelik Arasındaki Fark!!

Türkiye Toplumu, Modern Kölelik Endeksi'nde Dünya Sıralamasında Beşinci, Avrupa'da Sıralamasında Birinci Sırada Yer Alıyormuş, Neden Acaba?

Türkiye, Walk Free adlı uluslararası insan hakları kuruluşunun Küresel Modern Kölelik Endeksi’nde beşinciliğe yükseldigini rapor etmiş… Bu kuruluşun 2018’de hazırladığı son raporda Türkiye 48. sırada yer alıyorken,  geçen beş yılda büyük bir gerilemeye işaret ediyor. Toplumun duyguları, kaygılarıyla oynayan siyasetci, bölünecegiz, bize saldıracaklar, ekonomik operasyon yapıyorlar, terör var, o oldu bu olacaklar da var derken… Biz T.C vatandaşlarını yöneticilerimiz adeta savaş durumuna razı ediyorlar… Bunlara birde kaderiniz bu, Allah sizi yoklukla kıtlıkla sınıyor, sorunları dertleri siz sabırlı olasınız diye veriyor, dini söylemide bu durumun kabul edilmesine neden oluyor… Modern kölelik ölçülerine gelince, neler görüyoruz…

Modern kölelik ile kastedilen kişinin tehdit, şiddet, zorlama, aldatma ve/veya gücün kötüye kullanılması nedeniyle reddedemeyeceği veya terk edemeyeceği istismar vakalarına toplamına modern kölelik deniyor, biz bunların ne kadar çoguna maruz kalıyorsak o kadar köleyiz demektir… Bizden daha modern köle hangi toplumlar derseniz, buna bakarak durumumuzun vahametini görebiliriz…

Bu yıl Walk Free'nin endeksinde Türkiye’nin üzerinde yer alan ülkeler yalnızca Kuzey Kore, Eritre, Moritanya ve Suudi Arabistan oldu, Allahım nasıl bir ülkelerle birlikte anılıyoruz, yöneticilerimizin kulakları cınlasın…

*Rapora göre Türkiye’de 1,3 milyon modern köle var. Kişi başına düşen modern köle açısından dünyada 5. sırada yer alan Türkiye, toplam modern köle sayısında da ilk 10’da yer alıyor.

*Türkiye aynı zamanda Avrupa ve Orta Asya bölgesinde modern köleliğin en sık görüldüğü ülke oldu.

*2011’den beri bu alanda çalışan Avustralya merkezli Walk Free, raporun Türkiye’yle ilgili kısmında, Türk hükümetinin modern köleliğe karşı önlem almak için en az adım atan ülkelerden olduğunu belirtti.

*Türkiye’nin insan ticaretiyle mücadele planının 2009’dan beri güncellenmediğini belirten örgüt, Türkiye’de koşulların kötüleşmesinin öne çıkan nedenlerini şöyle açıkladı:

*İnsan hakları savunucuları ve muhalifler üzerindeki baskılar,

*Sığınmacılar ve LGBTİQ+ topluluğunda mağdur olan kişileri tespit etmek için yeterli araçların geliştirilmemesi.

*Rapora göre Türkiye’deki Suriyelilerin yarısı yoksulluk sınırının altında, zor çalışma şartlarında yaşıyor, çalışıyor.

Türkiye’deki farklı açılardan modern köleliğe maruz kalanlar, şu başlıklar altında inceleniyor:

Modern köleliğe nende olan durumlara kısaca bakacak olursak şunları görürüz…

1. Zorla çalıştırma: Göçmen ve sığınmacıların inşaat, tarım, ev işçiliği ve tekstil gibi sektörlerde zorla çalıştırıldığı vakalar tespit edildiğini aktaran Walk Free, buna örnek olarak yasa dışı bir şekilde çalıştırıldığı için güvencesi olmayan ve işvereni tarafından maaşları düşük ödenen, bazen de aylarca ödenmeyen, çalışma sürelerine uyulmayan hem kacak işçiler var hemde normal T.C vatandaşları olduğu gözlemleniyor…

2. Zorla cinsel sömürü: Rapora göre zorla cinsel sömürüye maruz bırakılan gruplar arasında Suriyeli kadınlar ve kız çocukları öne çıkıyor. Gücü elinde bulunduran, patronlar ve yöneticilerin sık başvurduğu bir istismar yöntemidir.

Özellikle yalnız yaşayan kadınların hedef alındığını aktaran örgüt ayrıca cinsellik üzerinden para kazanan kişiler olduğunu da belirtiyor.

3. Zorla evlendirme: Türkiye’de zorla evlendirmeye dair resmi bir veri olmasa da Walk Free, Hacettepe Üniversitesi’nin Cumhurbaşkanlığı ve TÜBİTAK katkılarıyla hazırladığı 2018 Nüfus ve Sağlık Araştırması’nda 20-24 yaş arası kadınların yüzde 15’inin çocukken evlendiği bulgusuna yer verildiğini aktarıyor. Eş tercihinin üzerinde bu iradeye saygısızlık sanırım bilinenden daha çok yaygın olabilir…

4. Organ ticareti: Dünya Genelinde Görülen Bu Durum,Türkiye’de de Göründüğü konusunda Haber ve söylentiler var, organ ticaretine dair resmi bir istatistik yayımlanmıyor. Walk Free bu yüzden, organ ticareti konusunda yalnızca polis operasyonlarına dair bilgiler edinebildiklerini, 2022’de Interpol’ün Türkiye’de Endonezyalıları organ ticaretine maruz bırakan bir çeteyi çökerttiğini aktarıyor. Ayrıca, organını satanlara 10 bin dolar vaddedildiği, bir Suriyeli’nin bu teklifi aylık maaşının 30 katı olması nedeniyle kabul ettiği fakat organını sattıktan sonra yalnızca 500 dolar alabildiği de yer alıyor.

5. Çocukların Çalıştırılması:   PKK/PYD gibi Terör örgütlerinin Walk Free, Türkiye’de hesaplamalara katacak kadar etkisi olmasa da çocukların silahlı çatışmalara dahil edilmesine dair vakalar da olduğunu, özellikle PKK’nin çocukları kaçırarak zorla savaştırmakla suçlandığını, 2019’dan bu yana Diyarbakır Anneleri’nin bunu protesto ettiğini aktarıyor. Çalışma hayatında çocukların iş güvencesiz çalıştırıldığına da tanık olunmaktadır.

Walk Free, Türkiye’ye Tavsiyelerine Geldiğimizde Şunları Görüyoruz.

*Modern kölelik mağdurlarını tespit etme yöntemlerini geliştirme,

*Modern köleliği uluslararası standartlara uygun bir seviyede suç olarak tanımlama,

*18 yaş altı evliliğe onay verilmesini sağlayan tüm yasal açıkları kapama,

*Zorla evlendirmeyi uluslararası standartlara uygun bir şekilde suç haline getirme,

*2009’da hazırlanan insan ticaretiyle mücadele ulusal eylem planını güncelleme,

*Sığınmacıları yasa dışı çalışmaya iten, çalışmayı zorlaştırıcı yasal engelleri kaldırma,

*Göçmenler, sığınmacılar, kadınlar, kızlar ve LGBTQİ+ topluluğuna yönelik ayrımcılıkla mücadele etme öğütlerini verdi.

*Rapordaki eleştirileri ve bunları düzeltmek için atılan adımları İçişleri Bakanlığı'na sorduk fakat bir yanıt alamadık.

* Çalışma hayatında ilkel kölelikten daha vahim durumların yaşandığını söyleyebiliriz, asgari ücret 8.500 tl ülkemiz içinde alım gücümüzü belirlerken, 400 dolar civarında bir gelir ise dünya genelinde alım gücümüzü ve gelirimizi belirliyor… Şehirlerin en uzak noktalarındaki, en düşük kiraların bile asgari ücretin yarısını geçtiği, peynirlerin, sütün, buna benzer temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının alım gücümüzden 10 yılda, on kere daha fazla arttığını biz ücretliler görüyoruz.. Dolayısıyla ekonomik modern köleler ise ilkel kölelerden daha zor şartlarda yaşıyorlar. O dönem kölelerin barınma, ulaşım, ısınma, giyim, beslenme eşya sorunu olmadığı düşünülürse… Bugün asgari ücret alan ve işsiz olan daha düşük maaşlar alanların durumu çok zor olsa gerek.. Daha adil paylaşım için bu konulardaki sorumluların acilen adım atması ve insanlarımızın kölelikten kurtarılması dilegiyle… Selam ve Sevgilerimle…

HüseyinBenek – vatandasfikri.com – 30.5.2023

Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/articles/cjr1jr27vego