İKLİM KRİZİNİ ENGELLENMENİN YOLLARI

(Nasıl çevre dostu olabiliriz?)

Son zamanlarda iklim krizi ile ilgili pek çok yazı yazıldı, tartışma yapıldı, pek çok küresel ısınmanın nedenlerini göz önüne seren çalışmalar var, bu soruna karşı çözüm önerileri de var… Bu soruna neden olan ise insan faaliyetleri olduğu ise çok belirgin..  Önlem alınmazsa, küresel çapta sıcaklığın artarak, çevre açısından sürdürülemez bir dereceye arttığını, tarihi kayıtlarda, bilgisayar destekli model çalışmalarında görülüyor bu konuda bilim insanları sürekli bizi uyarıyor… Ayrıca aşağıdaki araştırmada, insanların bu sorunu önemsediğini de gösteriyor, kim önemsemiyor derseniz önlem alacak, karar merkezlerinde ki siyasiler diyebiliriz…

Şu araştırmaya göre insanları bu konuyu önemsediği ortada.. “Birleşmiş Milletler tarafından 50 ülkeden 1,2 milyon kişiyle yapılan bir anket, katılanların üçte ikisinin iklim krizini küresel çapta acil bir sorun olarak gördüğünü ortaya koydu.” O zaman, önlem almalıyız, siyasilerden önlem alacak olanları desteklemeliyiz… Nasıl önlem alınabilir?

*İlk olarak yapılması gereken, alışveriş torbanızı evde unuttuğunuzda kendinimizi kahretmek yerine alışverişten mümkün oldukca uzak durulmalıdır.. İhtiyaçlar ile istekler arasındaki farkı görebilmemiz de gerekmektedir… 15 gömleği olana bir gömlek daha ihtiyaç degil istektir…

*Ambalaj, Kimyasal, Biyolojik atıkları en aza indirmeliyiz, nasıl mı, bu konu bilgi ve çalışma, caba işidir, binlerce saçma sapan video izleyecegimize bu konuyla ilgili bilgilerimizi güçlendirelim ne dersiniz… Öyle ambalajlar varki içinden daha pahalı, bir o kadarda çevreye zararlı…

* Her insan davranışı bir müddet sonra alışkanlık yapar, şimdi vazgeçemeyeceğimizi düşündüğümüz çok şey alışkanlık ürünü olduğunu biliyormuyuz? Çevreye karşı saygılı davranışlarda bir müddet sonra bizde alışkanlık olacak… Zorlanmadan çevre dostu olarak yaşayacağız…

* O zaman alışkanlıklarımıza iyi niyetinizi ekleyelim, iyi alışkanlıklara çevirelim ki çevreye zarar veren alışkanlıklardan kurtulabilelim…

* Bunu ancak şöyle yapabiliriz,  Minimalist, az şeye ihtiyaç duyarak, kanaat sahibi olarak,  yaşanılan bir yaşam tarzı ile yaşayarak daha az tüketimle dogaya uyumlu yaşanılabilir..

* Minimalist (Aza Kanaat Ederek Yaşamak) yaşam, "Sürdürülebilir bir yaşam tarzı takip edersek, daha az tüketim anlamına geliyor. Yeni bir kıyafeti ancak başka birinin yerine ihtiyaç duyduğumuzda almamız gerektiği anlamına geliyor… Bunlar eskiden yaşam tarzıydı, bir hırka bir lokma bizim kültürün mesajıydı…

* Örnegin Annem ve Benim yaşam tarzım arasında o kadar çok fark varki, ben 57 yaşımdayım.. Bu fark Büyükanne ve büyükbabanızla daha çok.. Onlar zenginde olsa, fakirde olsa minimal, az şeyle yaşamayı sorun bile olarak görmüyorlardı… İsraf haramdır diyerek azla yetiniyorlardı… Nasıl daha az atık üreterek yaşayacağımıza atalarımız, kültürümüz çok fazla şey bize öğretebilir... Konuyu önemser öğrenmek istersek tabiî ki de… Bir örnek daha vermek gerekirse… "burnumu silmek için, kağıt mendil yerine kumaş mendil kullanmak olabilir mi?

Başka neler yapabiliriz?

*İkinci el kıyafet satın alın, bit pazarı derlerdi eskiden, şimdi bunu internet üzerinden de yapabilirsiniz, yapabiliriz…

*Mutlaka Daha az satın almayı becermek zorundayız, becerebiliyorsanız, hiç alışveriş yapmamak gerçekten en iyisi ama şimdilik zor görünüyor… Herhangi bir eşya, giyim, bilgisayar, cep telefonu sahip olduğunuz şeyleri daha uzun kullanın, bunların tadını çıkarın. Sevilen eşyalar/kıyafetler uzun dayanır, bunu çevreyi, dogayı sevdiğimiz içinde yapmak zorundayız…

*Çevre dostu eşyalar, kumaşlar kullanalım,  daha doğal kumaşlar tercih edelim, polyester yerine pamuk olanları.. Onları giydiğinizde çok daha rahat ediyor, iyi hissettirmekle kalmıyorlar, yıkandıklarında suya ve deniz yaşamına karışarak zarar veren mikroelyaf gibi şeyler içermiyorlar. Eşyalar söz konusu ise daha uzun ömürlü, daha az enerji harcayanları tercih edersek, çevre dostu bir yaşam yaşanılabilir…

*Dikiş öğrenmeliyiz, bir deliği elinizle dikmeyi öğrenmek çok büyük bir çaba gerektirmez, çok fazla yırtılmaya başlayan yırtık bir kotunuz varsa, onu kesip şort olarak kullanabiliriz. Böylece hem üretim aşamalarında daha az enerji harcanmasına, hemde atık olarak dogaya bela olan atıkları daha az çıkarmış oluruz..

Yeme, İçme İşine Gelince!

*Sebze ağırlıklı beslenmemiz, büyük bir değişim yaratmak için herkesin vegan olmasına gerek yok, İnsanların çoğu için daha gerçekçi olan şey, et tüketimini haftada bir sefere indirerek, daha az karbondioksit yayılmasına neden olabiliriz..

*Mümkün olduğunca yerelde yöremizde üretilen besinleri tüketelim, ithal ürünleri, uzaklardan buraya taşınan ürünleri tüketmek yerine, yerel pazarlardan alışveriş yapalım… Böylece, Dogaya, Dünyaya daha nazik davranan, dogal ürünleri desteklemiş olur, küresel ısınmaya katkımız olmaz…

*Mümkün oldukça ürünleri mevsiminde ve yöremizde yetişenlerden yiyelim,  eğer mevsiminde olmadığı halde domates, biber, patlıcan yiyorsanız… Bu ürünlerin mevsimi taklit edebilmek için aşırı derecede fazla kaynak tüketen devasa bir serada yetiştirildiğini biliyorsunuz, demektir.. Bu kadar enerjiye ne gerek vardır, mevsiminde yiyelim yeter… Bu ürünleri mevsimi dışında yetiştirebilmek için çok büyük oranda ısı enerjisi kullanıyor, bu kullanılırken hayatın temel ihtiyacı olan oksijen yakılıyor… Biz bu enerji, oksijen yakılmasına izin verirsek, çevre dostu olamayız, küresel ısınmayı engelleyemeyiz…

*Paketleri, ambalajların dogaya maliyetini hiç düşündük mü? Paketlenmemiş ürünleri tercih edelim, bunları sıfır atık prensibine göre seçebiliriz.. Olmazsa kendi kabımızı götürerek alış veriş yapabiliriz… Ancak süpermarkete gidip, paketlenmemiş meyve ve sebzeleri seçerek de, ya da plastik yerine çoğunlukla geri dönüşüm ürünü olan karton ve teneke kutu alarak da daha iyi seçimler yapabilirsiniz.

Sahte Güzellik İçin Makyaj Bizi Zaten Bozar!

*Yüz makyajı temizleme mendillerinden kurtulun, özellikle dogada çözülmeyen ıslak mendillerden dogaya saygı için uzak durmamız gerekmektedir… Bebeğiniz varsa ve onun için elinizin altında olmasına ihtiyaç duyuyorsanız, pamuklu bez veya doğada çözünür ıslak mendiller kullanabilirsiniz.

*Öncelikli Tercihimiz Paketsiz olanları satın almak olmalı, şampuan, saç kremi ve vücut sabunları alabilirsiniz, ben kurutulmuş sabun tercih ediyorum, bir sabun, ıslak bırakılmadığı zaman aşagı yukarı bir yıl yetiyor…  Bu nedenle kullanılma oranına bakıldığında ekonomik maaliyeti çok daha az, dogaya bıraktığı kimyasal daha da az….

*Kadınların Regl döneminde kullandığınız ürünleri gözden geçirin, tek seferlik tamponlar ya da pedler kullanmak yerine, yapabileceğiniz büyük değişiklik ile tüm kanı yakalayan silikon bir kap olan ve tekrar tekrar kullanılabilen adet kabı kullanmak. Daha ekonomik daha dogal olacaktır…

Seyahat, Gereksiz Otomobil Kullanımı

*Seyahatiniz hakkında düşünün, Mümkün oldukça tren, toplu taşıma araçlarını kullanmaya çalışarak daha yakıt, daha az oksijen yakarak ulaşım sağlayabiliriz…  Tren Otobüs, Gemi…

*Valizi akıllıca hazırlayın: Yakın bir zamanda ikinci el bir valiz aldım çünkü halihazırda yapılmıştı ve daha ucuzdu. Mümkün oldukça yanıma daha az şey almaya çalışıyorum, örneğin bakım ürünlerimi katı sabun ve şampuan ile paslanmaz çelik jilet ve diş fırçasıyla sınırladım. Doğaya bu kadar fazla plastik çöp bırakmak istemiyorum, bunu genel yaşam tarzına çevirebilirsek ki, dogayı seviyorsak çevirmeliyiz…

*Çevreye, dogal hayata duyarlı birisiysek, nerede ne yiyeceğinizi, nelerin doğaya uygun yetişen gıdalar olduğunu öğrenerek, çevreci bir beslenme planı yapmalıyız degil mi?  Öncesinde araştırma yaparak, yemeğe çok düşkün olsak da, bu yüzden yemek işi yaşamımız da büyük bir yer kaplasada, şunun farkındayız degil mi, dogaya uyumlu gıdalarla da beslenebiliriz… Besleneceğimiz gıdalar, ne kadar atık ürettiğini ya da kimyasal gübrelenip gübrelemediği üzerine düşünerek beslenmeliyiz degil mi?

*Yereller kültürler, yerel ürünler acısından çok zengin bir toplumuz, bunları  öğrenerek doga dostu bir yaşam tarzı ortaya koyabiliriz.. Yeni bir şehre gittiğimizde araba kiralamak yerine bisiklet kiralayıp, dogaya uyumlu bir araçla gezebiliriz.. Son olarak

*Ağaç dikelim, Her yıl yaklaşık 12 milyon hektar orman yok oluyorsa, biz 13 milyon hektar dikmeliyiz ki dünya daha yeşil olsun,  daha oksijenle dolsun…  Bu yok oluşa dayalı olarak ormansızlaşma, tarım ve diğer arazi kullanımı değişiklikleriyle birlikte küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık  %25'inden bu yeşilsizlik sorumludur… Orman sayımızı muhafaza edersek, tarımsal alanları dogasına uygun kullanırsak…. Dogal hayatın içinde daha dengeli bir iklim yaşarız..

Sera gazı emisyonlarını azaltmak için kişisel ve kurumsal olarak hemen harekete geçmemiz lazım, hemen harekete geçersek, iklim değişikliğinin yol açacağı en kötü senaryoların önüne geçebiliriz.. Bu konularda Uzman Prof. Dr. İbrahim Özdemir, “Dünya şu anda sanayi öncesi dönemden 1,2°C daha sıcak ve bir derecenin her parçası dogal denge için çok önemli. Araştırmalar, 2°C'lik küresel ısınma ile birlikte daha yoğun kuraklıklara ve daha yıkıcı sellere, daha fazla orman yangınına ve daha fazla fırtınaya, kısacası daha fazla olaganüstü hava olayları yaşanacağı anlaşılıyor, hatta günümüzde yaşandığına da tanık oluyoruz… Bilim insanları uyarıyor, çevreciler sık sık eylemleriyle bu sorunu gündeme taşıyor, umut ediyorum biz insanlar bu konuyu önemser, dogaya karşı daha saygılı yaşarız, yaşamak dileğiyle, selam ve sevgilerimle…

Dogan Doga – 20.2.2022— vatandasfikri.com

Kaynaklar

1* https://www.bbc.com/turkce/haberler-48013056

2* https://baskentpostasi.com/haber/iklim-krizi-ile-mucadele-etmenin-10-yolu-h12552.html