Büyük Menderes Havzasında dogal durum

Sürekli artan dünya nüfusu ve buna paralel olarak büyüyen su gereksinimi, su kaynakları üzerinde ciddi baskılar oluşturuyor. Bununla birlikte, sürdürülebilir olmayan su yönetimi ve uygulamaları, doğal döngülerin kırılmasına neden olmaktadır. Bölge için önemli bir su kaynağı olan ve havzayı oluşturan Büyük Menderes Nehri Afyon’un Dinar İlçesi’nden doğar Uşak, Denizli ve Aydın illerinden geçerek Ege Denizi’nden dökülür. Ülkemizdeki 25 akarsu havzasından biri olan Büyük Menderes Havzası, bölge için önemli bir su kaynağıdır. Büyük Menderes Havzası’nın havza alanı 24.873 km2’dir ve yaklaşık 1.732 km2’lik alanı sulamaktadır. Havzada kullanılan su kaynaklarının yüzde 74’ü tarım, geri kalan yüzde 26’sı endüstriyel, evsel ve turizm amaçlı kullanılmaktadır. Havzanın temel geçim kaynağını öncelikli olarak tarım, hayvancılık ve sanayi oluşturur. Büyük Menderes Nehri öncelikle tarım olmak üzere sanayi ve turizm sektörlerinin su ihtiyaçlarını karşılamakta, aynı zamanda bölgedeki doğal yaşamın devamlılığını sağlamaktadır. Bununla birlikte, söz konusu sektörler Büyük Menderes Havzası üzerinde baskı yaratmakta, su kalite ve miktar olarak etkin biçimde kullanılamamaktadır. Büyük Menderes Havzası’nda tarımsal, endüstriyel ve evsel atıklara bağlı olarak oluşan su kirliliği, havza genelinde yaşayan 2,5 milyon kişiyi ve havzadaki ekolojik değerleri tehdit etmektedir. 

WWF-Türkiye Ne Yapıyor?

Büyük Menderes Havzası’ndaki mevcut baskıların en aza indirilmesi ve havzada su kaynaklarının miktar ve kalite olarak insanların ve ekosistemlerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla bir proje başlatıldı: Yaşayan Nehirler, Yaşayan Ege Projesi. Coca-Cola Hayata Artı Vakfı, WWF-Türkiye, YADA (Yaşama Dair Vakıf), EKODOSD ve Ege Derneği işbirliğinde, suyu kullanan ve yöneten tüm tarafların etkin katılımıyla gerçekleştirilecek olan Yaşayan Nehirler, Yaşayan Ege Projesi, Entegre Havza Yönetimi yaklaşımının paydaşlar nezdinde benimsenmesini ve bu yaklaşımın, su yönetiminde ve kullanımda etkili olan politikaların temel kriteri haline getirilmesini hedeflemektedir.

Proje kapsamında yapılması planlanan faaliyetler:

Büyük Menderes Havza Atlası

Havzanın mevcut durumunun anlaşılabilmesi amacıyla “Havza Karakterizasyonu” çalışması gerçekleştirilecek ve havzanın doğal, hidrolojik, demografik, sosyo-ekonomik, politik ve örgütsel karakteri ortaya konacaktır. Bunun yanı sıra paydaşların “havza, havzalı olma, su kaynakları, su kaynaklarının katılımcı yönetimi” kavramları ile ilgili algıları ve ekonomik, sosyal ve çevresel açılardan beklentilerinin neler olduğunun saptanacağı “Havza Kader Algısı” çalışmasının yapılması planlanıyor.

Projenin tüm bilgi ve belge toplama çalışmaları sonunda ortaya çıkacak Büyük Menderes Havza Atlası, havzanın fiziki, toplumsal ve sosyo-ekonomik yapısını ortaya koyan; aynı zamanda kapsamı ve çok boyutlu bir çalışma olması sebebiyle diğer havzalara da örnek teşkil edecek bir referans döküman olması amaçlanıyor.

Yaşayan Menderes Girişimi

Büyük Menderes Havzası’nda Entegre Havza Yönetimi (EHY) yaklaşımının devamlılığının sağlanması için tüm paydaşların karar verme aşamasına dahil edildiği katılımcı bir sürecin oluşturulması hedefleniyor.

Bu hedef doğrultusunda, Büyük Menderes Havzası’nda ne tür paydaş ağları oluşturulabileceğinin tespit edilmesi, bunların hayata geçirilmesi için atılması gereken stratejik adımların tarif edilmesi ve paydaşlar tarafından  “Yaşayan Menderes Girişimi” kurulması hedefleniyor.

Havza Buluşmaları

Entegre Havza Yönetimi (EHY) yaklaşımının yaygınlaştırılması için havzadaki temel paydaşların EHY’nin temel kavramları, dünyadaki güncel yaklaşımlar ve iyi uygulama örnekleri konusundaki bilgi ve farkındalık düzeylerinin; hazırlanacak EHY Kiti ve düzenlenecek Havza Buluşmaları’yla artırılması amaçlanıyor.

Pilot Projeler

Büyük Menderes Havzası Atlası’ndan elde edilen bilgiler doğrultusunda, Yaşayan Menderes Girişimi’nin aktif rol oynayacağı, havza genelinde yaygınlaştırılabilecek ve örnek olabilecek pilot projelerin tasarlanarak, yerel sivil toplum kuruluşları tarafından hayata geçirilmesi ve uygulama süreçlerinin takibinin gerçekleştirilmesi amaçlanıyor.

Haberin kaynagı: http://www.wwf.org.tr/page.php?ID=432

http://www.facebook.com/wwfturkiye